'Verboden motorbende betrokken bij roof gouden helm Drents Museum in Assen'

De waardevolle kunststukken, waaronder de gouden helm van Cotofenesti, zijn gestolen als onderhandelingsmateriaal zodat een Roemeense crimineel onder een gevangenisstraf uit kan komen, melden de goed ingevoerde bronnen. 

Daarmee is het meest waarschijnlijke scenario dat de onvervangbare Dacische helm van 2500 jaar oud nog steeds intact is. "De aanwijzingen stapelen zich op dat de helm niet is omgesmolten", aldus een bron dicht bij het politieonderzoek. Waarschijnlijk bevindt de helm zich nog in Nederland. "Hij ligt waarschijnlijk in de buurt van Heerhugowaard ergens in een handdoek gerold."

'Helm laten vallen'

Met een vuurwerkbom forceerden inbrekers in de nacht van 24 op 25 januari een deur van het Drents Museum, waar de tentoonstelling 'Dacia, rijk van goud en zilver' te zien was. Naar verluidt binnen vier minuten sloegen de kunstrovers met grote hamers twee vitrines in en gingen ze ervandoor met de helm van Cotofenesti en drie gouden armbanden, met een totale verzekeringswaarde van 5,8 miljoen euro. Opmerkelijk detail: tijdens de roof hebben de daders de helm een keer laten vallen, zegt een bron tegen RTL Nieuws.

Motorbende Hardliners ontstaan in de gevangenis

De motorclub de Hardliners is in 2019 opgericht vanuit de gevangenis in Zaanstad door leden van de verboden motorclub Hells Angels. In de loop der jaren zijn leden van de motorclub veroordeeld voor meerdere strafbare feiten, zoals afpersing, brandstichting en mishandelingen. De leider van de Hardliners, Lysander de R., zit sinds 2018 vast op verdenking van het leidinggeven aan een criminele organisatie. In maart 2024 is de motorclub door de rechter verboden. 

De politie zette meteen alles op alles om het Roemeense erfgoed terug te vinden. Daarbij richtte het onderzoek zich al snel op het Noord-Hollandse Heerhugowaard en omgeving. De politie deed daar invallen in woningen en opslagruimtes en hield zeven verdachten aan, onder wie Douglas W. (36), Bernhard Z. (35) en Jan B. (20). 

Bij Jan B. startte de politie voor zijn arrestatie nog een undercoveroperatie. Agenten deden zich voor als vertegenwoordigers van buitenlandse kopers van de Roemeense helm. Ze boden 400.000 euro, een bedrag dat B. zou hebben afgeslagen. Toen de operatie geen succes bleek, werd B. alsnog ingerekend.

Deze mannen zouden met hulp van de verboden motorbende Hardliners zijn gerekruteerd, melden goed ingevoerde bronnen. "Er is ze 15.000 euro per persoon beloofd", zegt een bron uit het criminele circuit. Eén van de verdachten zou een prospect, een aspirant-lid, van de Hardliners zijn.

De opdracht voor de kunstroof zou uit Roemenië komen, zeggen bronnen onafhankelijk van elkaar tegen RTL Nieuws. De Dacische schatten zouden zijn gestolen in opdracht van een grote crimineel die onder een gevangenisstraf wil uitkomen. Deze persoon zou de helm en de armbanden willen teruggeven in ruil voor vermindering of kwijtschelding van zijn straf. RTL Nieuws heeft niet gehoord om welke crimineel het zou gaan. 

Hoewel de politie ook andere onderzoeksrichtingen open houdt, 'wordt er steeds meer gekeken naar een Roemeense opdrachtgever', zegt een bron dicht bij het onderzoek. Het Openbaar Ministerie (OM) wil zich daar desgevraagd niet over uitlaten: "Er valt niets te zeggen over de vraag of er een opdrachtgever was. Uw suggesties en beweringen, op basis van bronnen, laten we daarom ook in zijn geheel voor uw rekening." Op vragen over de mogelijke betrokkenheid van motorbende Hardliners geeft het OM geen antwoord.

Ruilmateriaal voor strafvermindering

Volgens een van de bronnen houdt het OM bewust nog de kaarten tegen de borst: "Dit is zo'n gevoelige zaak. Als Nederland van een Roemeense opdrachtgever spreekt, breekt er meteen een diplomatieke rel los."

Het is niet ongebruikelijk dat criminelen kunstschatten aankopen om als ruilmateriaal voor strafvermindering te dienen. Zo doken twee in 2003 uit het Van Goghmuseum gestolen schilderijen van Van Gogh op in een verborgen ruimte van de Italiaanse drugscrimineel Raffaele Imperiale. De Italiaan had justitie op het spoor gezet in ruil voor een lagere gevangenisstraf. En onlangs bleek dat een vijf jaar geleden gestolen Frans Hals vermoedelijk in handen is gekomen van de Belgische topcrimineel Flor B..

Reacties advocaten

"Het is voor mij en mijn client nieuwe informatie", reageert Dennis Vlielander, advocaat van Douglas W., op de bronnen van RTL Nieuws die spreken van betrokkenheid van motorbende Hardliners en een Roemeense opdrachtgever. "Cliënt herkent zich er niet in. Verder hebben wij op dit moment geen commentaar. De inhoud van de zaak bespreken wij het liefst in de rechtszaal." 

Micha Jonge Vos, advocaat van Bernhard Z., houdt het kort: "Ik hoor het met interesse aan, maar geef geen commentaar." 

RTL Nieuws heeft de advocaten van de Hardliners en van Jan B. niet op tijd kunnen bereiken. Hun reactie volgt mogelijk later.

Verantwoording

RTL Nieuws deed de afgelopen maanden onderzoek naar de kunstroof en sprak met bronnen bij politie en justitie in Nederland en Roemenië, met advocaten en met bronnen in het milieu. Enkele bronnen wilden om uiteenlopende redenen, waaronder veiligheid, op anonieme basis spreken. Dat verzoek heeft RTL Nieuws gehonoreerd.