Even uitrusten op de wc, dat zouden we allemaal moeten doen: 'Het laadt mijn hoofd op'
Even zitten, even stilte. Voor veel mensen is het toilet de enige plek op werk of op school waar ze écht tot rust komen. Sebastiaan Kieft (32) snapt dat maar al te goed: "Ik zit soms zes keer per dag op de wc. Niet omdat mijn blaas te klein is, maar omdat de wereld te groot is."
Sebastiaan heeft zelf ADHD, en spreekt vaak over zijn ervaringen op evenementen. Op dagen vol vergaderingen of drukte moet hij zich even terugtrekken. "Even geen gezoem, geroezemoes of sociale verwachtingen. Echte stilte! Ja, soms is het toilet de enige plek waar dat kan", legt hij uit.
De wc
Sebastiaan zit soms wel zes keer per dag op het toilet om alle prikkels te kunnen verwerken. "Als ik geen moment neem om me terug te trekken, kan ik door mijn ADHD geen gesprekken meer volgen, niets meer registreren en wordt alles een grote bak met ruis. Het liefst ga ik even wandelen, maar dat kan vaak niet. Dan kies je snel voor de meest voor de hand liggende plek: de wc."
Op sociale media schreef hij over zijn wc-bezoekjes en ontving veel bijval. Hij vindt dat het onderwerp meer aandacht verdient. "Ik vind dat we het gesprek moeten aangaan. Voor veel mensen is dat moment van rust heel belangrijk, erover praten is altijd beter dan dat je collega denkt dat je heel vaak een grote boodschap doet op de wc."
Mark Tigchelaar studeerde neuropsychologie en is expert op het gebied van focus. Hij snapt Sebastiaan heel goed. "Wat hij zegt is 100 procent waar. We worden overladen door prikkels en het verwerken ervan kost energie. Vergelijk het met de benzine in je auto, of je nu naar een leuke of minder leuke bestemming rijdt, je auto verbruikt sowieso benzine. Zo werkt het ook met je brein. Net zoals je auto op den duur weer moet tanken, moet jij dat ook."
Geen telefoon mee
Na ongeveer een uur intensief werken, loont het volgens Tigchelaar om minimaal vijf minuten pauze te nemen. "Doe dat bovenop je gewone koffiemomenten of lunchpauze. Even wandelen, naar het toilet gaan of gewoon niks doen. Wat het is, maakt niet zoveel uit, als je maar even stopt. De precieze vorm verschilt per persoon."
Je telefoon meenemen naar de wc is volgens de focus-expert dan ook een minder goed idee. "Je hebt dan wel een beetje me-time en geen sociale prikkels, maar door het scrollen op je telefoon geef je je brein alsnog geen rust. Het is een valkuil. Van bijvoorbeeld even snel een spelletje doen, loop je aan het eind van de dag alsnog gigantisch leeg."
Als ADHD-spreker bezoekt Sebastiaan bedrijven en spreekt hij voor organisaties die willen leren over neurodiversiteit — over mensen die, bijvoorbeeld door ADHD of autisme, net even anders denken dan de norm. "Bedrijven kunnen veel voordeel halen uit het goed inzetten van dit soort werknemers. Als je dat goed inzet kan het zorgen voor meer productiviteit en zelfs burn-outs tegengaan."
'Liep leeg'
Dat is iets wat Sebastiaan zelf heeft ervaren. "In mijn vorige baan waren pauzes verplicht. Maar dat betekende: met z'n allen lunchen, praten, lachen, socializen. Leuk voor sommigen, uitputtend voor mij. Ik laadde niet op. Ook daar liep ik leeg, pas toen ik vaker echt alleen pauze nam begon ik het verschil te voelen."
Volgens Sebastiaan heb je geen blaasprobleem als je zes keer per dag op de wc zit, maar een 'pauzeprobleem'. "Het zegt iets over hoe we met werkpauzes en mentale gezondheid omgaan. Voor neurodivergente mensen is pauze geen luxe. Het is een noodzaak om weer op te laden, om daarna weer productief aan de slag te kunnen gaan."
Sebastiaan: "Er liggen zoveel kansen voor werkgevers. "Het is zonde als je je werknemers niet de kans geeft om op te laden. Er zijn honderd verschillende facetten waar je naar kunt kijken. Laat het oké zijn om even weg te lopen, je terug te trekken, desnoods op het toilet. Maak pauzes vrij van sociale verplichtingen. Bied stilteruimtes aan, niet alleen voor vergaderen, maar ook voor ontprikkeling. Normaliseer 'even terugtrekken'. Zonder uitleg, zonder oordeel. Vraag niet 'waarom', maar 'wat helpt je? Zie rustgedrag niet als luiheid, maar als herstel."
Slapen op werk
Volgens Tigchelaar is het ook als je geen neurologische problemen hebt, goed om je vaker terug te trekken. "Er zijn bedrijven die zelfs slaapplekken hebben voor hun werknemers. Even een powernap kan wonderen doen. Je herwint je focus en energie. Dat komt de productiviteit alleen maar ten goede. Hoe fijn is het als je werknemer daarvoor niet de wc hoeft op te zoeken?"
