Verkiezingsprogramma VVD: partij wil snijden in zorg en uitkeringen

Sterker uit de storm heet het concept-verkiezingsprogramma van de VVD. De partij wil meer geld naar defensie, veiligheid en economie. Bezuinigen wil de partij op sociale zekerheid, zorg en ambtenaren. Maar veel van de voorstellen zijn nog niet concreet uitgewerkt. Opvallend dat het asielbeleid dit keer helemaal op het einde staat, terwijl de partij daar de vorige verkiezingen het belangrijkste thema van maakte. 

De partij wil bezuinigen op de zorg. Door onder andere het basispakket te verkleinen. Maar welke behandelingen de VVD dan precies niet meer wil vergoeden, staat niet in het programma. Wel dat zij af wil van de halvering van het eigen risico. Dat stond wel in het hoofdlijnenakkoord van het huidige kabinet. 

Opvallend vindt politiek verslaggever Floor Bremer. "De partij is nu onderdeel van een kabinet dat de eigen bijdrage in de zorg flink wil verlagen. Daar stapt de VVD dus vanaf om ervoor te zorgen dat de zorgpremie niet omhoog hoeft."

Klassiek VVD

De partij wil ook bezuinigen op sociale zekerheid. Uitkeringen moeten 'activerender' worden door ze niet langer te koppelen aan het minimumloon maar aan de inflatie. De AOW wordt hiervan uitgezonderd. De partij wil dat de pensioenleeftijd omhoog gaat. 

De VVD wil een 'kleinere overheid' met minder ambtenaren. Daarmee hoopt de partij de overheidsuitgaven te verlagen. Hoeveel al deze maatregelen de schatkist precies moeten gaan schelen, wordt nog niet duidelijk. De VVD laat het verkiezingsprogramma nog doorrekenen door het Centraal Planbureau (CPB), dat zijn bevindingen in oktober publiceert.

Het is een klassiek rechts VVD-verhaal dit verkiezingsprogramma, zegt Bremer. "Veel aandacht voor economie, defensie en veiligheid en bezuinigingen op sociale zekerheid, ambtenaren en ontwikkelingssamenwerking. Dat asielbeleid nu pas achterin het programma staat geeft aan dat daarop dit keer niet het zwaartepunt ligt. Bij de vorige verkiezingen stond dat nog prominent vooraan, maar de partij heeft geleerd dat ze het op dat thema niet gaan winnen van de PVV."

Werkende Nederlander

Waar de VVD veel aandacht voor heeft is de de ondernemer en de werkende Nederlander. De partij wil een lagere belasting voor ondernemers, en lastenverlichting voor werkenden zodat die groep er in koopkracht het meest op vooruit gaat.  

Ook wil de VVD de vaste lasten beteugelen, bijvoorbeeld met een blijvende verlaging van de brandstofaccijnzen, behoud van de hypotheekrenteaftrek en een beperking van de jaarlijkse stijging van gemeentelijke lasten.

Spreidingswet

Op asiel wil de partij door met de wetten van oud-minister Faber. Daarin wordt onder andere het tweestatusstelsel ingesteld, en komt er een rem op gezinshereniging. Nieuw is dat de partij alleen nog vluchtelingen hiernaar toe wil halen op uitnodiging, maar dat is zegt de partij ook in het verkiezingsprogramma 'op dit moment nog niet mogelijk'. Ook internationale verdragen, bijvoorbeeld voor de bescherming van vluchtelingen en de mensenrechten, wil de partij 'aanpassen of opzeggen'. 

De partij lijkt de spreidingswet weer wat meer te omarmen. Dat is een gevoelig punt binnen de VVD. De Tweede Kamerfractie wil ervan af. De Eerste Kamerfractie stemde ervoor en het huidige demissionaire kabinet waar de VVD in zit, wil hem intrekken. Het woord spreidingswet staat niet in het concept programma. Maar er staat wel: 'Er is een eerlijke verdeling van asielzoekers over het land nodig. Niet elke stad of dorp kan dezelfde hoeveelheid asielzoekers aan.' Bremer: "Daarmee houdt de partij open of het de intrekking van de spreidingswet, mocht die voor komen te liggen, gaat steunen". 

Twee jaar geleden was het terugdringen van de asielinstroom voor de VVD het belangrijkste thema. Nu staat dit pas achterin het verkiezingsprogramma, ondanks dat het daar ook het afgelopen jaar in het kabinet waar de VVD deel vanuit maakt veel over ging.

Nieuwe woningen en fatbikes

Andere opvallende punten in het programma zijn dat de partij 30 nieuwe woonwijken wil gaan bouwen. Dat er een helmplicht en een minimumleeftijd moet komen voor fatbikes. Ook moet de klimaatwet, waarin doelen zijn vastgelegd voor de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen, wat de VVD betreft op de schop. Er moet meer oog komen voor de economische gevolgen van klimaatbeleid, vindt de partij. Hoe dat er precies uit gaat zien is nog niet uitgewerkt in dit programma. 

Druk bij Yeşilgöz

"De partij verlegt in dit verkiezingsprogramma de koers van asiel naar de klassieke VVD-thema's", stelt Bremer. "Het zijn onderwerpen die traditioneel belangrijk zijn voor de VVD-achterban en waarin ze zich zullen herkennen. De partij laat de afgelopen tijd een dalende trend zien in de peilingen. De felle uitspraken van partijleider Dilan Yeşilgöz waarin ze onder andere zanger Douwe Bob een 'jodenhater' noemde, hebben daaraan ook bijgedragen. De vorige verkiezingen, waarin ze Rutte opvolgde, verloor ze. Daarom ligt er nu een grote druk op haar om deze verkiezingen te bewijzen dat ze de partij wel goed kan laten scoren."

In september is het verkiezingscongres. Dan kunnen de leden nog wijzingen aanbrengen in dit conceptverkiezingsprogramma. 

De nieuwe verkiezingen vinden plaats op 29 oktober. Maar wat kosten die eigenlijk?