Nederlandse dj (28) draaide in Kyiv tijdens recordaanval met drones: 'Na een uur naar de schuilkelder'

Normaal gesproken draait Dion in Nederland en Europese steden zoals Madrid en Kopenhagen. Maar een berichtje uit Kyiv had hij totaal niet verwacht. Samen met zijn goede vriend Maarten vloog hij naar de Poolse hoofdstad Warschau en stapte daar op de trein naar de grens met Oekraïne. Elf uur en twee strenge controles later bereikten ze Kyiv. "We wisten toen nog helemaal niet wat we konden verwachten", vertelt Dion aan RTL Nieuws.

Honden uitlaten onder de drones

Het tweetal schrok toen ze ’s ochtends voor het eerst voet zette in de hoofdstad. "De stad is prachtig", zegt Dion. "Er is veel groen en de straten zijn enorm schoon. Mensen laten hun hond uit of zitten op het terras in unieke kleding. Het is er op dit moment bruisender dan in Amsterdam."

De stad maakte een alledaagse indruk op de dj, alsof het land niet al langer dan drie jaar in oorlog is. Maar die illusie verdween bij het eerste luchtalarm. "Bij aankomst hadden we meteen een app gedownload die notificaties geeft als Rusland drones en raketten afvuurt. Tien minuten voordat we wilden vertrekken naar het festival, ging die af. Dan besef je dat je echt in oorlogsgebied bent."

Dion en Maarten bleven een poosje in een schuilkelder voordat ze hun spullen pakten om naar het festival in het oosten van Kyiv te gaan. "Toen we aankwamen zat de sfeer er meteen lekker in", zegt Dion. "De energie was bijna magisch. De levenslust en de warmte straalde van het publiek af en je kon zien hoeveel tijd en moeite mensen in hun outfits hadden gestoken." 

Toch is niet iedereen te spreken over de festivals. Terwijl jongeren in Kyiv genieten van muziek en drank, staan ongeveer 700 kilometer verderop jongemannen in de loopgraven klaar om hun leven te geven. "Soldaten die deze beelden zien, raken daar wel geïrriteerd door", zegt Oekraïne-verslaggever van RTL Nieuws Chris Colijn.

Op dit moment mobiliseert Oekraïne geen mannen onder de 25. Ook studenten en sommige werknemers hoeven niet naar het front. Soldaten die wél vechten, bezoeken soms festivals tijdens hun verlof, juist om de oorlog even te vergeten.

Het nieuwe Berlijn

"Voor de oorlog was Kyiv hard op weg om het nieuwe Berlijn te worden", zegt Colijn. "De stad staat vol barretjes en clubs. Met dit soort evenementen wil Oekraïne jongeren ook laten zien dat er genoeg reden is om te blijven. Het is bovendien een soort middelvinger naar Poetin: Rusland wil dat het leven in Oekraïne stopt, maar door te feesten laat men zien dat het doorgaat. Al geldt dat vooral voor het westen van het land - in het oosten hebben mensen het veel zwaarder."

Veel Oekraïners zien uitgaan ook als een manier om de economie, die zware klappen heeft gekregen door de oorlog, draaiende te houden. "Festivals doneren bovendien vaak een deel van de opbrengst aan het leger, om zich minder schuldig te voelen tijdens het stappen. Veteranen en actieve soldaten mogen overigens gratis naar binnen", aldus Colijn.

Toch slaat dat schuldgevoel vaak om in angst. Dion vertelt hoe hij in de avond, na een uurtje draaien op het podium, opnieuw een dronealarm kreeg via de app en de muziek door de managers werd stilgelegd. "Die zeiden dat de drones op flinke afstand waren, maar ik schrok er juist van hoe dichtbij ze vlogen op de kaart."

De dj besloot daarom niet door te gaan met zijn set en naar de schuilkelder te gaan. "Iedereen reageerde begripvol en stond achter mijn beslissing", zegt hij. "Ze waren juist dankbaar dat ik überhaupt heb opgetreden." Rond negen uur ’s avonds verliet hij het terrein. 

Ballistische raketten 

Terug in het hotel volgden opnieuw meldingen. "De hele nacht door", zegt Dion. Rusland vuurde die avond meer dan 800 drones af. "Rond drie uur 's nachts kregen we zelfs een speciale melding omdat op dat moment ballistische raketten werden afgevuurd. Die zijn wel een tikkeltje heftiger dan drones. Toen stroomde de hele bunker vol met hotelgasten en personeel."

De dj begrijpt dat zijn reis de nodige wenkbrauwen deed fronsen. "Van vrienden en familieleden ontving ik gemengde reacties. We beseften niet waar we aan begonnen. Achteraf denk ik: wauw, wat een ervaring, maar ik heb enorm getwijfeld of ik wel moest gaan."

Teruggaan?

Dion en Maarten zijn allebei 'ontzettend dankbaar' dat ze deze reis hebben mogen maken. "Het liet ons de realiteit zien. Aan de ene kant leven mensen daar midden in de oorlog, met alle risico’s die dat met zich meebrengt. Aan de andere kant maken ze van elke dag het beste." 

Ze kijken terug op warme ontmoetingen en indrukwekkende verhalen. "Ik ben diep dankbaar voor de energie en de warmte die ik van het publiek heb gekregen. Achteraf hoorde ik dat zij hetzelfde gevoel van mij ontvingen. Dat maakte het voor mij extra bijzonder." 

Of de vrienden nog eens teruggaan? "Ik heb mijn set niet kunnen afmaken en de manager vroeg of ik dat alsnog een keer wil doen. Ik heb ja gezegd, maar het liefst natuurlijk onder andere omstandigheden."