Situatie belegerd Marioepol nijpend: amper eten, weinig water, veel schuilen
Van de havenstad Marioepol in het oosten van Oekraïne, waar bijna 500.000 mensen wonen, is amper iets over. De stad is belegerd door Russische troepen en er dreigt een tekort aan water, eten en medicijnen. "Als een hulpverlener water gaat halen, weet je gewoon niet of die veilig terugkomt."
Flatgebouwen liggen in puin, wegen zijn ontoegankelijk geworden, auto's staan in brand, woningcomplexen zijn met de grond gelijkgemaakt. Via dronebeelden zijn de verwoestingen goed te zien die in de Oekraïense havenstad Marioepol zijn aangericht. Vannacht lag de stad opnieuw zwaar onder vuur.
De havenstad ligt in het zuidoosten van Oekraïne en heeft bijna 500.000 inwoners. Een deel daarvan is gevlucht, maar wie daar nog is, 'staat het water aan de lippen', weet Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies aan het International Institute of Social Studies (ISS). "Die plek is echt belegerd nu, je komt er niet meer in en niet meer uit, water en eten beginnen op te raken."
In onderstaande video zijn de dronebeelden te zien:
Moeilijk
"Het is moeilijk om een overzicht te krijgen van hoe het gaat met de humanitaire hulp in Marioepol", vervolgt Hilhorst. Dat komt volgens haar niet alleen omdat de gevechten snel oplaaien en de frontlinie continu verandert, maar ook omdat het nieuws erg is gericht op de evacuatie, dus de mensen die de stad en het land úít gaan. Dat gebeurt vaak via zogenoemde 'humanitaire corridors': dat is een weg of route waar niet wordt geschoten, zodat burgers er veilig langs kunnen.
"Daar heeft iedereen het over", stelt Hilhorst: over die corridors, over die evacuaties. "Maar er blijven ook mensen ín die stad, en er gebeuren ook dingen ín die stad. We weten in elk geval dat het stadsbestuur er nog functioneert, en dat doet, zo goed en zo kwaad als het kan, best veel", zegt Hilhorst. Zo worden er in de stad zelf spullen uitgedeeld, voedsel en mensen opgevangen.
Goed ontwikkeld
Hillhorst: "Er zijn dus vooral lokale organisaties actief. In tegenstelling tot sommige andere oorlogssituaties, is Oekraïne een ontwikkeld land met een goed functionerend bestuur. Ook al wel is er nu oorlog, het land heeft de juiste instanties die kunnen helpen." Daarbij moet worden gedacht aan kerken, zorginstanties en bijvoorbeeld lokale hulporganisaties zoals Het Rode Kruis. "Het is dus vooral: Oekraïners helpen Oekraïners."
Iris van Deinse, een woordvoerder van het Nederlandse Rode Kruis, bevestigt dat de organisatie inderdaad een kantoor heeft in Marioepol. "We zijn daar niet nieuw: we zitten al acht jaar in het oosten sinds het conflict daar oplaaide", legt Van Deinse uit. "En nu hebben we kantoren door het hele land." Ook Van Deinse beaamt: de hulpverlening vindt vooral lokaal plaats. In het kantoor van het Rode Kruis in Marioepol worden op dit moment tientallen mensen opgevangen.
Het internationale Rode Kruis stelt dat de inwoners van Marioepol 'een worst case scenario' werkelijkheid zien worden als er niet snel hulp wordt geboden en de gevechten niet stoppen. De organisatie roept de strijdende partijen op om met spoed met een humanitair akkoord te komen.
Voedselpakketten
Medische artikelen, voedselpakketten en schoon drinkwater: het raakt op. "Uiteindelijk moeten die spullen op de juiste plek terechtkomen", zegt Van Deinse. "En dat wordt steeds lastiger door het geweld. Hulpverleners geven daar aan: wij moeten nieuw water halen. Dat betekent dat iemand dus op pad moet. Maar je weet nooit zeker of diegene veilig terugkomt."
Een paar dagen geleden deelde het Rode Kruis een geluidsfragment waarin een hulpverlener van het Rode Kruis vertelt over de situatie. "Er is geen elektriciteit, geen water." En ook: "De winkels en apotheken zijn geplunderd." Er waren waterpunten in de stad, vertelt de hulpverlener, maar die bieden niet voldoende water. "Velen zitten zonder."
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Hulpverleners proberen niet alleen eten, drinken en hulpmiddelen op de juiste plekken te brengen, maar ze geven ook EHBO-training aan mensen in schuilkelders, zodat ze, als dat nodig is, elkaar kunnen helpen.
"De mensen zitten daar nog steeds, al dagen, weken, in schuilkelders", benadrukt Hilhorst. "Ze kruipen eruit als het luchtalarm niet klinkt, halen wat water, kijken of ze ergens kunnen eten en gaan snel weer terug de grond in." De situatie is volgens Hilhorst 'steeds onhoudbaarder'. "De vraag die nu begint op te spelen is: hoelang houd je dit vol?"
De eerste hulpmiddelen die met vrachtwagens en busjes worden gebracht, komen nu nog uit gebieden waar nog niet is gebombardeerd, want die zijn er altijd nog. Als er straks geen spullen en voedselpakketten meer in de ongehavende steden in Oekraïne zijn, en er geen schoon water meer is, dan zullen er nog meer vrachtwagens vanuit de buurlanden zoals Polen en Roemenië volbeladen richting Oekraïne in moeten gaan. Dat gebeurt overigens nu al.
Bescherming
"Daarom houden wij met alle strijdende partijen contact", zegt Van Deinse. "In de hoop dat we altijd doorgang hebben."
Op de vrachtwagens staat heel duidelijk het internationale logo van het Rode Kruis. "Dat moet ons beschermen, en ervoor zorgen dat we de mensen kunnen blijven opzoeken en helpen."
