Steeds zwaardere wapens naar Oekraïne: 'Strijd wordt nog intensiever'
Himars-raketten uit Amerika, het moderne luchtafweersysteem IRIS-T en radars van Duitsland, plus de M270-draagraketten die de Britten leveren: Oekraïne wordt in de strijd met Rusland steeds zwaarder bewapend door het Westen. En dat is nodig ook, zeggen militair experts.
Wat opvalt aan de laatste ronde leveringen aan Oekraïne: het zijn stuk voor stuk geavanceerde wapens met een groter bereik en meer precisie. En ook: de Russen zijn er niet bepaald blij mee.
'Olie op het vuur'
"We vinden dat de VS opzettelijk en nauwgezet olie op het vuur gooien", zei Kremlin-woordvoerder Dimitri Peskov tegen het Russische persbureau TASS over de raketwerpers met groter bereik. "De Amerikanen voeren duidelijk een beleid om Rusland te bevechten tot en met de laatste Oekraïner."
De wapenleveranties komen niet toevallig op dit moment: de Russen zijn aan de winnende hand in de oostelijke Donbas-regio. Daar is de strijd ontaard in voortdurende beschietingen en luchtaanvallen, die dood en verderf zaaien onder militairen en burgers die nog niet gevlucht zijn. Niet gek dus, dat Oekraïne blijft vragen om meer en zwaardere wapens.
Tegenwicht bieden
Dat die nu ook geleverd worden, komt doordat het Westen merkt dat Oekraïne in het nadeel is op het gebied van kanonnen en raketsystemen, zegt defensiedeskundige Peter Wijninga. "Ze zien dat de strijd in de Donbas aan het verhevigen is en dat de Oekraïners ook veel last hebben van de Russische luchtmacht."
De wapensystemen die nu toegezegd zijn, kunnen volgens hem tegenwicht bieden aan de Russische artillerie. "De Oekraïners kunnen die artillerie beschieten en uitschakelen, terwijl zij zelf buiten schootsafstand blijven. De precisieraketten die worden geleverd zijn gps-gestuurd en hebben een bereik van 70 tot 80 kilometer. Dat is fors."
Provocatie
De Russische president Poetin ziet de leveringen van zwaardere wapens als provocatie. Hij waarschuwde de Duitse bondskanselier Scholz en de Franse president Macron dit weekend per telefoon dat de situatie hiermee 'verder destabiliseert en de humanitaire crisis verergert'.
"De Russen schreeuwen moord en brand bij alles wat het Westen doet, al vanaf de eerste wapenleveranties", zegt Wijninga. "Maar we weten ook dat ze er niet veel aan kunnen doen, hoogstens wat leveringen onderscheppen. Nu bombarderen ze spoorlijnen en rangeerterreinen, maar het spoornetwerk van Oekraïne is zo wijdvertakt dat het spul toch altijd wel bij het front komt. Het is eigenlijk niet te stoppen."
Middel voor vrede
De zwaardere wapens kunnen, hoe tegenstrijdig dat misschien klinkt, volgens sommige analisten ook gezien worden als middel voor vrede. Als Rusland geen terreinwinst meer boekt, is dat het moment om te onderhandelen, is de gedachte.
"We moeten echt wachten tot de slijtage aan beide kanten zo groot is, dat er gepraat moet worden", zegt oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruif. "Deze zwaardere wapens heffen het nadeel op van Oekraïne, waar twee derde van de slachtoffers valt door artillerie van lange afstand. Maar het betekent ook dat de strijd nog intensiever wordt."
"Poetin pakt wat hij pakken kan."
Toch ziet hij ook een kans op nieuwe vredesonderhandelingen. "Poetin pakt wat hij pakken kan. Maar als er op een gegeven moment geen vorderingen zijn, kan het bijna niet anders of er gaat gepraat worden."
De aard van het gevecht zal door de zwaardere wapens niet anders worden, verwacht De Kruif. "Je zag de Russen in het begin van de invasie vrij veel bewegen en kwetsbaar zijn. Dat is nu veranderd in een loopgravenoorlog die tergend langzaam verloopt. Dat zal voorlopig niet veranderen."
Omslagpunt in augustus?
Vorige maand hintte het hoofd van de Oekraïense inlichtingendiensten, Kirilo Boedanov, op een omslagpunt in de oorlog met Rusland. Ergens halverwege augustus ligt het 'breekpunt' in de strijd, en tegen het einde van het jaar zijn de meeste gevechten voorbij, aldus een optimistische Boedanov tegen Sky News.
Defensiedeskundige Wijninga: "Boedanov is een van de best geïnformeerde mensen in Oekraine, al deed hij deze uitspraak zonder onderbouwing. Alle zwaardere wapens die nu geleverd worden, kunnen wel bijdragen aan zo'n omslagpunt. Voorwaarde is wel dat de Oekraïners niet veel mensen verliezen voor die tijd."
Volgens de Oekraïense president Zelenski verliest zijn land 60 tot 100 soldaten per dag. Wijninga: "Het is dus heel moeilijk in te schatten hoe het nu gaat lopen."