'Barsten in regime Poetin', maar ook zorgen over stabiliteit Europa na opstand Wagner
Buitenlandminister Wopke Hoekstra is erg bezorgd over de gevolgen van de afgebroken muiterij van het Russische Wagner-huurlingenleger voor de rust en vrede in Europa. De gebeurtenissen van afgelopen weekend betekenen 'vermoedelijk toch wat voor de nabije toekomst'.
"We zijn allemaal natuurlijk zeer bezorgd wat de oorlog en ook dit soort ontwikkelingen nu betekenen voor de stabiliteit van Europa", zei Hoekstra bij aankomst voor overleg met zijn EU-collega's in Luxemburg. "Maar laten we onze ogen op de bal houden." Hij zegt te willen waken voor speculatie en de aandacht blijven vestigen op het helpen van Oekraïne.
Minister na minister beklemtoonde bij aankomst in Luxemburg dat de muiterij een 'interne aangelegenheid' is.
Barsten in Rusland
Al laat de muiterij de barsten zien in het regime van president Vladimir Poetin, meent EU-buitenlandchef Josep Borrell. "De belangrijkste conclusie is dat de oorlog die Poetin is begonnen en het monster dat hij met Wagner heeft geschapen hem nu bijten. Het politieke systeem vertoont zwakten en de militaire macht kraakt." Dat is verontrustend, ook omdat Rusland de grootste kernmacht ter wereld is.
Volgens de Duitse buitenlandminister Annalena Baerbock tonen de gebeurtenissen dat Poetin met de oorlog in Oekraïne zijn eigen land naar de vernietiging leidt. Ze ziet 'enorme barsten in de Russische propaganda'. Prigozjin sprak onder meer de officiële rechtvaardiging voor de oorlog tegen Oekraïne tegen.
Directe buren van Rusland als Litouwen voelen zich sinds de vlugge opmars van Wagner naar Moskou nog onveiliger. Het Westen zal een Russische aanval niet al dagen kunnen zien aankomen, maakt de Litouwse minister Gabrielius Landsbergis daaruit op. Rusland is 'onvoorspelbaar' en de buurlanden moeten dus versterkt worden.
Landsbergis ziet daardoor 'meer momentum' voor Oekraïne. Rusland heeft volgens hem te hoog en te ver gegrepen en de Russische geschiedenis zou leren 'dat het dan problemen in Moskou krijgt'.
Nederland raadt Nederlanders in Rusland sinds zaterdag aan het land onmiddellijk te verlaten. Zo'n reisadvies leek Hoekstra tot dat moment niet nodig, want 'het is natuurlijk een enorm land' met grote delen waar het minder gevaarlijk was. "Maar we hebben nu toch gezegd, met die ontwikkelingen, dat betekent vermoedelijk toch ook wat voor de nabije toekomst. Dus vandaar de aanpassing".
Gasprijzen flink omhoog, roebel omlaag
De Europese gasprijs ging flink omhoog in navolging van de kortdurende muiterij van het Russische huurlingenleger Wagner Groep afgelopen weekend. De opstand wordt op de gasmarkt gezien als een mogelijk risico voor de gasleveringen van Rusland aan Europa.
Op de toonaangevende Amsterdamse gasbeurs steeg de prijs met ruim 13 procent tot bijna 37 euro per megawattuur. De opstand van Wagner roept vragen op bij gashandelaren over de betrouwbaarheid van die Russische gasleveringen.
Ondertussen is de Russische roebel ten opzichte van de dollar gezakt naar het laagste punt sinds het begin van de oorlog in Oekraïne. Voor één dollar krijg je meer dan 85 roebels. Analisten wijzen op de aanhoudende onzekerheid en denken dat de roebel verder kan verzwakken tot 90 roebel per dollar.