Geweld op Westelijke Jordaanoever steeds heftiger: 'Palestijnen vrezen een mini-Gaza'
Amper twee dagen nadat het staakt-het-vuren in Gaza was ingegaan, begon het Israëlische leger een groot offensief op de Westelijke Jordaanoever, operatie IJzeren Muur. Steden op de Westoever worden al wekenlang belegerd, veel gebouwen zijn vernietigd.
Gisteren kondigde Israël aan dat het aanvallen op de Westelijke Jordaanoever verder zal intensiveren. Dat bericht volgde kort op het nieuws dat er bommen waren geëxplodeerd op drie lege bussen in Tel Aviv.
Israël breekt gebouwen af waar Palestijnen in woonden, verjaagt bewoners en sluit elektriciteit en water af in bepaalde wijken. "Palestijnen zijn bang dat de Westelijke Jordaanoever een mini-Gaza wordt", vat Midden-Oostencorrespondent Pepijn Nagtzaam de sfeer in het gebied samen.
Israëlische ministers doen geen moeite om die vrees weg te nemen. Volgens de minister van Defensie is de operatie 'de eerste les' die het leger heeft getrokken 'uit de methode van herhaalde aanvallen op Gaza'.
En de Israëlische minister van Financiën zei: "Bewoners van de Westelijke Jordaanoever moeten begrijpen dat, als ze doorgaan met hun terroristische acties, hun lot net zo zal zijn als dat van de Gazanen." Eerder zei hij al dat steden op de Jordaanoever er net zo (verwoest) moesten gaan uitzien als steden in de Gazastrook.
40.000 mensen op de vlucht
Zeker 51 Palestijnen werden op de Westelijke Jordaanoever gedood sinds de operatie van start ging op 21 januari. Israël zegt de operatie uit te voeren om veiligheid te garanderen en terrorisme te bestrijden.
Volgens de Verenigde Naties moesten al zeker 40.000 Palestijnen hun huizen gedwongen verlaten. Alleen al uit de vluchtelingenkampen bij Tulkarem en Nur Shams moesten zeker 15.000 mensen vluchten – wat volgens een gouverneur uitkomt op meer dan 80 procent van de bewoners.
Onze correspondent Pepijn Nagtzaam bezocht het gebied:
Op de Westelijke Jordaanoever wonen drie miljoen Palestijnen. Ook hebben er zich 750.000 Israëlische kolonisten gevestigd, in illegale nederzettingen. Het gebied wordt sinds 1967 bezet door Israël, dat de toegang tot de Westelijke Jordaanoever streng controleert. Israël controleert er ook de bewegingsvrijheid van Palestijnen.
Vorig jaar stelde het Internationaal Gerechtshof vast dat de bezetting illegaal is, dat Israël zijn soldaten en kolonisten moet terugtrekken en de nederzettingen moet afbreken. "De Palestijnen hebben in principe zelfbestuur in het gebied, maar Israël heeft laten zien dat het op ieder moment kan binnenvallen", zegt Nagtzaam.
Vóór de Hamas-aanval op 7 oktober 2023 gebeurde dat ook, als het leger iemand wilde arresteren of een gewapende groep wilde oppakken. Nagtzaam: "Het Israëlische leger had altijd al veel meer militairen op de Jordaanoever dan in Gaza."
Maar sinds de oorlog in Gaza is het ook op de Westoever veel onrustiger. Zowel kolonisten als het Israëlische leger vallen vaker Palestijnse dorpen aan. De nieuwe Israëlische operatie IJzeren Muur zet de spanningen nog verder op scherp.
Hele stadsdelen omsingeld
"Wat nu anders is, is het aantal grote militaire operaties waarbij het leger hele stadsdelen omsingelt", legt Nagtzaam uit. "Met groot machtsvertoon trekken ze naar binnen en vertellen ze mensen dat ze weg moeten."
Ook de Israëlische luchtaanvallen met drones of gevechtshelikopters zijn nieuw. "Dat is tot nu toe op veel kleinere schaal dan in Gaza, maar Palestijnen zeggen dat de aanvalstactieken lijken op wat het Israëlische leger in Gaza deed. Zoals het onleefbaar maken van wijken door met bulldozers huizen of hele straten af te breken."
