Turkse protesten steeds groter, Imamoglu vanavond voor rechter

'Rechtvaardigheid, wet, eerlijkheid' en 'Wees niet bang, het volk is hier' staat er op protestborden van demonstranten. Zij laten zich al vier dagen op rij horen, sinds de burgemeester van Istanbul, Ekrem Imamoglu, woensdag werd opgepakt.

De regering beschuldigt hem van corruptie en fraude, maar volgens zijn aanhangers is de arrestatie puur en alleen politiek gemotiveerd. De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan zou zijn toekomstige rivaal ermee uit de weg willen ruimen. 

Toekomstige rivaal, want morgen stemt de grootste oppositiepartij, de CHP, voor een presidentskandidaat. Die moet het in 2028 opnemen tegen Erdoğan. Alles wees erop dat die uitdaging aan Imamoglu zou worden toebedeeld, maar nu zit hij in voorlopige hechtenis.

Hoelang dat gaat duren, is de vraag. Vanavond staat hij voor de rechter en de mogelijkheid bestaat dat hij uit die hechtenis mag. Gister bleek al uit een gerechtelijk document dat Imamoglu alles ontkent, schrijft persbureau Reuters. Tegelijkertijd blijft ook de kans bestaan dat Imamoglu uiteindelijk in de gevangenis zal belanden. "En dat zal voor nog meer woede zorgen", benadrukt Nagtzaam.

Hechtenis of niet, morgen kunnen 1,6 miljoen partijleden hem alsnog kronen tot presidentskandidaat. "Het lijkt er nog steeds op dat hij die stemming gaat winnen", stelt Nagtzaam. "En door dat te doen, laten de leden des te meer zien dat ze achter hem staan." Zo deden ze dat deze week ook in het parlement. 

Ook sprak de partijvoorzitter Ozgur Ozel al hardop zijn steun aan Imamoglu uit, meldt Turkiye Today. Zo vertelde hij over een gesprek tussen hem en Imamoglu, waarbij hij zei: "Waar ik ook ben, die stemhokjes worden toch wel neergezet." Ozel antwoordde daarop: "Ik zal aan het hoofd van die hokjes staan. We zullen zijn waar we moeten zijn."

Traangas en rubberen kogels

Geruststellende woorden van zijn voorzitter, maar ondertussen wordt het met de dag grimmiger op straat. In grote Turkse steden als Istanbul, Ankara en Izmir schroomt de politie niet om traangas en rubberen kogels in te zetten. En inmiddels zijn al zeker 343 demonstranten gearresteerd. Ook werden tientallen mensen opgepakt, omdat ze 'provocatieve' posts op sociale media zouden hebben geplaatst.

"Protesten van deze grootte hebben we hier al een lange tijd niet gezien", zegt Nagtzaam. Daarmee refereert hij naar de massaprotesten die in 2016 uitbraken na een militaire couppoging. Daarbij kwamen honderden mensen om het leven en raakten duizenden mensen gewond. 

Sindsdien grijpt de overheid hard in. "De politie zet complete stadscentra af, protesten worden verboden en demonstranten krijgen zware straffen opgelegd." Dat brengt grote risico's met zich mee. "Mensen willen het bijvoorbeeld niet riskeren om hun baan te verliezen."

Ook heeft het de demonstranten de afgelopen jaren weinig opgeleverd en dus geloven velen niet meer in protest. "Dat maakt het des te interessanter dat er nu duizenden en duizenden Turken de straat op gaan", zegt Nagtzaam. Voor het eerst in tijden werkt het demonstratieverbod niet meer, stelt hij. "Zo boos zijn mensen." En als Imamoglu vast blijft zitten, dan zullen dat er alleen maar meer worden, vermoedt hij. 

Erdogan werd zelf ook opgepakt als burgemeester

Als Erdoğan Imamoglu inderdaad heeft opgepakt om van zijn rivaal af te komen, dan lijkt het nu op een omgekeerde wereld. Want zijn populariteit stijgt, benadrukt Nagtzaam. "En dat had juist Erdoğan kunnen weten." Want hij is de laatste burgemeester van Istanbul die om politieke redenen werd opgesloten. In 1997 zat hij vier maanden vast. "Hij kwam er als held uit, als een martelaar."

Het feit dat hij het nu ook zelf via deze weg probeert, laat zien dat de regering zich serieuze zorgen maakt om de concurrentie van Imamoglu, stelt Nagtzaam. Maar welke vervolgstap Erdoğan neemt, dat moet nog blijken. "Tot die tijd lijkt het hier voorlopig niet stil op straat."