Steeds meer kinderen in cocaïnehandel: 'We zien zelfs 8-jarigen'

Het RIEC Midden Nederland pakt georganiseerde criminaliteit aan. De organisatie is zeer bezorgd over de inzet van kinderen en jongeren voor drugshandel in 39 gemeenten in de provincies Utrecht, Flevoland en Noord-Holland. "We zien een enorme aanwas van jonge jongeren. Ze doen klusjes, gaan dealen, maar er komt ook veel criminaliteit bij kijken. Ernstige criminaliteit, die uiteindelijk kan leiden tot liquidaties", zegt Remco Mulder van het RIEC.  "Als we de groei nu geen halt toe roepen, dan wordt de groep steeds groter."

Honderden jongeren

Hoeveel jongeren precies zijn betrokken bij de drugshandel in het midden van het land is nog niet duidelijk, maar het gaat al gauw om honderden jongeren. Er wordt in die regio voornamelijk in cocaïne gehandeld.

Eerder concludeerde de politie al dat de handel in cocaïne toeneemt. Vorig jaar werd in de havens van Nederland en België 74.000 kilo cocaïne in beslag genomen. Het jaar daarvoor nog 55.000 kilo. Er gaat veel geld in om. Eén kilo cocaïne levert tussen de 20.000 en 35.000 euro op.

Er zijn handen nodig om al die coke te verwerken en te distribueren. Criminele organisaties werven daarom steeds meer jongeren. Mulder: "We hebben zelfs al jongens van 8 en 9 jaar gezien. Dit zijn weliswaar uitzonderingen, maar het gebeurt.

Buurtprinsen

De criminele organisaties werven de jongeren op straat, in coffeeshops, in horecagelegenheden maar ook via social media. Vaak gebeurt dit door zogenoemde 'buurtprinsen'.  Dat zijn oudere jongens die een voorbeeld zijn voor de jongsten, met dure kleding en mooie horloges en auto's. De jonge jongens zijn hiervan onder de indruk en willen ook dat snelle geld."

De kinderen rollen heel geleidelijk de criminaliteit in. Er ontstaat in zo'n omgeving op straat een beeld dat het gewoon is, constateert het RIEC. Remco Mulder: "Het begint ogenschijnlijk onschuldig, door op de uitkijk te staan. Maar we horen ook signalen over heel jonge kinderen die door grote jongens gevraagd worden 'iets' mee te nemen in hun tas."

Snel geld

Steeds vaker dealen jonge jongens en plegen ze uit het niets overvallen. Mulder: "Voorheen begon iemand onderaan de ladder. Eerst kleine klusjes en later pas het grote werk. Ze slaan nu veel stappen over." Ook jongens met een goede opleiding of een prima maatschappelijke carrière komen nu in de cocaïnehandel terecht.

Wat ze allemaal drijft, is het snelle geld. "Het is aantrekkelijk omdat je makkelijk geld kan verdienen. Waarom zouden ze vakken vullen als ze in één weekend 2000 euro kunnen verdienen?", zegt Mulder. "Daarnaast is het stoer. Het wordt geromantiseerd in series en rapmuziek. Het gebruik van drugs is ook steeds normaler geworden. Jongeren durven het risico te nemen."

Cocaïnegebruik in Nederland

Nederlanders tussen de 15 en 64 jaar die het afgelopen jaar cocaïne hebben gebruikt:

• 2014: 170 duizend
• 2015: 210 duizend
• 2016: 220 duizend
• 2017: 250 duizend

Sinds 2014 is het gebruik van cocaïne met 47 procent gestegen. (Bron: Trimbos 2018)

'We willen ze van straat halen'

Het RIEC gaat nu extra inzetten op dit probleem met een nieuw project 'Straatwaarde(n)'. Dat sluit aan bij het werk dat al gedaan wordt door verschillende instanties in de regio. Een team van twintig mensen en een speciale officier van Justitie gaat de groeiende problemen met jongeren en drugs aanpakken. Het doel is om jongeren niet alleen te straffen, maar ook op andere gedachten te brengen. Mulder: "We willen ze van straat halen of hun processen verstoren."

Dat proberen ze door in contact te komen met sleutelfiguren. Hun ouders, sportbegeleiders of mensen uit het buurthuis of de moskee. Door met hen samen te werken, hopen ze dichtbij de jongens te komen. Mulder: "We merken dat de jongens er op een geven moment uit willen. Ze zijn het zat. Als we er dan vroeg bij zijn, is de kans groter dat we ze nog terug kunnen halen."

Persoonsgerichte oplossing

Als de jongeren eenmaal in het vizier zijn, wordt gekeken naar een persoonsgerichte oplossing. Voor de één zal dat sport zijn, de ander zal meer geneigd zijn te stoppen als hij een andere opleiding kan doen. Ook scholen en ouders worden erbij betrokken. Om hun weerbaarheid te vergroten, krijgen ouders training om de problemen met hun kind bespreekbaar te maken en te leren wat ze kunnen doen. "We gaan ervoor zorgen dat ze samen gaan optrekken met bijvoorbeeld jongerenwerk en sportscholen", zegt Mulder.

Het programma 'Straatwaarde(n) is onderdeel van een speciaal regioplan dat er gekomen is in samenwerking met de 39 gemeenten, de politie, het OM en de Belastingdienst in dezelfde regio.

Drugshandel werd 12-jarige Indy fataal

Indy Meijer was zo'n jongen die in de drugshandel verstrikt raakte, op 12-jarige leeftijd. Het leidde er uiteindelijk toe dat hij in 2017 op 17-jarige leeftijd zelfmoord pleegde.

Het is de missie van zijn moeder Manon om andere ouders te helpen die in een zelfde situatie zitten. Ze adviseert ouders om onderscheid te maken tussen het kind en zijn gedrag. "Keur het gedrag af, niet je kind." Ook zegt ze: "Het is logisch dat je soms woest bent op alles wat er speelt. Boos worden mag en is nodig. Maar probeer steeds betrokken te blijven en te vragen: waarom doe je dit en wat heb je van mij nodig? En vraag je af wat je zelf kunt veranderen aan de situatie en welke hulp moet worden ingeschakeld. Het belangrijkste is dat je ondanks alle emoties die je ervaart in verbinding blijft met je kind. Als je deze verbinding kwijtraakt, verlies je je kind.”

Lees het hele verhaal over Indy en zijn moeder hier.

Heb jij vragen over zelfmoord?

Stichting 113 Zelfmoordpreventie: 0900-0113
24 uur, 7 dagen per week bereikbaar