70 voetbalclubs zien signalen van criminaliteit op de vereniging
Cash geld van dubieuze sponsors, mensen die drugs aanbieden en geldschieters die anoniem willen blijven. Ruim 70 amateurvoetbalclubs zien onder meer deze signalen van criminaliteit voorbijkomen bij hun vereniging. Bestuursleden weten vaak niet hoe ze hier mee om moeten gaan.
Dat blijkt uit een enquête van de onderzoeksredactie van RTL Nieuws onder 386 amateurvoetbalclubs. Voor het eerst is duidelijk dat amateurclubs verspreid over het hele land mogelijk onder invloed staan van criminelen.
Ruim 70 amateurclubs vertellen aan RTL Nieuws welke signalen van criminele ondermijning zij zien, van anonieme sponsors tot drugshandel in de kantine.
'Of het nu drugshandel zou zijn of wapenhandel, als het niet door de beugel kan en verboden is, dan willen wij daar niet mee geassocieerd worden.'
Dubieuze sponsor
Zo staat amateurclub VVK Groningen voor een dilemma. De club heeft financiële problemen en toen dit jaar een nieuwe sponsor zich meldde, was het dan ook verleidelijk om op het aanbod in te gaan. Toch gebeurde dat niet. Verschillende leden plaatsten vraagtekens bij de herkomst van het geld van die sponsor.
Penningmeester Jan Martin Koetje: "Elk verhaal daarin, of het nu drugshandel zou zijn of wapenhandel: als het niet door de beugel kan, dan willen wij daar niet mee geassocieerd worden." De club heeft nee gezegd tegen de sponsor, maar moest volgens de penningmeester daarvoor wel stevig in de schoenen staan, want ze weten ook niet zeker of het geld fout is. En ieder dubbeltje moet al worden omgedraaid.
Grote rode vlag
Het gaat in de meeste gevallen om signalen: of er ook echt sprake is van criminelen die een weg zoeken naar de bovenwereld is vaak moeilijk vast te stellen. Marjan Olfers, hoogleraar sport en recht, vindt signalen ook al zorgelijk: "Je weet dan niet direct of het fout is. Maar bij zo'n signaal moet minimaal een hele grote rode vlag omhoog gaan, want voor je het weet is je club weggegeven aan criminelen."
Volgens Olfers is het veelzeggend dat er al zeker 70 clubs zijn die open zijn over deze signalen bij de eigen club, omdat het een lastig onderwerp is waar niet iedereen open over zal zijn.
Aantal voetbalclubs met signalen
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Foute suikeroom
Criminologe Monique Bruinsma deed eerder onderzoek naar ondermijning in het amateurvoetbal. Zij onderzocht de hoogste amateurniveaus in Noord-Brabant en Zeeland. Bruinsma is blij dat er nu ook een landelijk beeld is: "Voetbalbestuurders moeten weten dat het een belangrijk thema is om alert op te zijn. De deur staat zo op een kier voor misbruik."
En de gevolgen kunnen groot zijn. Een foute suikeroom kan een club zelfs de kop kosten. Zo zijn er de afgelopen jaren verschillende voetbalclubs failliet gegaan toen bleek dat zij geld kregen uit criminele hoek.
Een voorbeeld is de Haarlemse club Young Boys. Eén van hun grote geldschieters organiseerde illegale pokeravonden in het clubhuis. Vlak nadat hij opgepakt werd, ging de club failliet.
Waarom willen criminelen invloed?
Op alle niveaus van het amateurvoetbal zien clubs signalen van criminaliteit en ondermijning. Er zijn verschillende redenen waarom criminelen graag invloed krijgen bij een voetbalclub.
Soms gaat het om witwassen. Maar het kan ook een manier zijn om lokaal een beter imago te creëren. Hoogleraar Marjan Olfers legt uit: "Als je een hoop geld in zo'n club stopt en er wordt flink promotie gemaakt, dan straalt dat natuurlijk ook enorm op jou af. Hoe leuk is dat?"
Bestuurders van voetbalclubs vertellen aan RTL Nieuws dat ze het lastig vinden om dit thema bespreekbaar te maken op de club. Een derde van de ondervraagden geeft aan überhaupt nooit over criminele inmenging te praten.
Waar moet je als club op letten?
Een voetbalvereniging die liever anoniem wil blijven vertelt: "We hebben een sponsor die alleen cash wil betalen. We hebben daar twijfels over, maar het is erg lastig om dat naar die persoon uit te spreken." Hoogleraar Marjan Olfers benadrukt dat het belangrijk is dat alle clubs dit onderwerp bespreekbaar maken in hun bestuur.
Van de ondervraagde voetbalclubs geeft 22 procent aan voor hun gevoel niet voldoende ondersteund te worden door voetbalbond KNVB, gemeente en politie. Zo vult één bestuurder in: "De passieve en weinig behulpzame houding van de bond viel mij tegen."
'Geen opsporingsinstantie'
De KNVB, gemeente en politie moeten clubbesturen beter helpen om zich tegen criminelen te wapenen, vindt criminologe Monique Bruinsma.
In tegenstelling tot de experts is de KNVB nog niet overtuigd van de aard en omvang. Wel zeggen ze de signalen serieus te nemen: "We nemen het probleem zeer serieus en voelen ons verantwoordelijk, maar we zijn een sportbond en geen opsporingsinstantie." De KNVB gaat niet actief naar clubs toe, maar clubs die in de problemen zitten, kunnen wel aankloppen bij één van de 18 verenigingsadviseurs. Verder willen ze dat gemeente, politie en ministeries onderzoek doen en actie ondernemen. Ze hopen met deze instanties te kunnen samenwerken om dit probleem aan te pakken.
Verantwoording
De vragenlijst is gestuurd naar bestuursleden van 1968 voetbalclubs, verspreid over het hele land en spelend op alle verschillende amateurniveaus. 386 clubs hebben de hele vragenlijst ingevuld.
Met tientallen clubs sprak de onderzoeksredactie uitgebreider. Veel voetbalclubs gaven aan anoniem te willen blijven, meestal omdat ze bang zijn dat het negatieve gevolgen heeft voor hun imago. De namen van de clubs zijn uiteraard wel bekend bij de redactie.