Rutte wil vasthouden aan 19 december voor excuses slavernijverleden
Premier Rutte zegt het vervelend te vinden dat al veel is uitgelekt over de excuses voor het slavernijverleden. De premier wil wel vasthouden aan de datum 19 december. De excuses liggen gevoelig, vooral in Surinaamse kringen. Volgens Johan Roozer van het Surinaamse Nationaal Comité Herdenking Slavernij is minister Franc Weerwind ook niet de juiste persoon om naar Suriname af te reizen.
Op het Catshuis is vandaag overleg geweest over het slavernijverleden tussen premier Rutte en betrokken organisaties. Eerder hebben Haagse bronnen bevestigd dat acht kabinetsleden op 19 december excuses aan zullen bieden in Nederland, Suriname en Caribisch Nederland voor het slavernijverleden.
Premier Rutte wil het nieuws nog niet officieel bevestigen en ook niet verder reageren op de inhoud van de excuses. De premier laat wél weten dat hij wil vasthouden aan de datum van 19 december. "Dat is maar een moment, dan begint het pas", zei hij na afloop van het overleg.
Kritiek
Nadat het nieuws was uitgelekt dat excuses van het kabinet eraan zitten te komen, lieten veel betrokken partijen weten niet blij te zijn met de aanpak van het kabinet. Zo heeft de uitgekozen datum - die van 19 december- volgens experts geen speciale betekenis. De datum van 1 juli 2023 zou veel beter zijn aangezien het 150 jaar geleden is dat de slavernij werd verboden.
Ook vinden organisaties dat ze te weinig betrokken zijn. En ze vinden dat de koning bij het maken van de excuses betrokken moet worden. En dan is er nog kritiek op de inhoud van de excuses: daarover zou meer moeten worden gepraat.
Premier Rutte wil over de inhoud niets zeggen. Hij zegt wel dat hij het heel ongelukkig vindt dat de plannen zijn uitgelekt, zoals te zien is in deze video:
Johan Roozer die namens het Nationaal Comité Herdenking Slavernijverleden Suriname bij het overleg aanwezig is én speciaal uit Suriname is overgekomen, voelt zich geschoffeerd door het kabinet. "Je gaat ervan uit dat het op een manier gebeurt waar beide partijen tevreden over zijn. Maar dat is bij ons absoluut niet zo." Hij was eerder ook fel tegen de datum van 19 december.
Uitleg geven
Roozer zei na afloop dat de 19de als datum nog wel tot de mogelijkheden behoort, maar dan moet voor die tijd nog wél veel gebeuren. Zo moet volgens hem voor die genoemde datum een bewindspersoon naar Suriname. "Die bewindspersoon, een Johan Remkes-achtig iemand, moet uitleg geven wat het kabinet wil en in gesprek gaan met de nazaten", zei hij.
Als dat niet gebeurt, zijn excuses voor hem onacceptabel. Roozer vindt ook dat minister Weerwind niet de juiste persoon is om af te reizen naar Suriname. "Omdat hij zelf een nazaat is. We willen een wit persoon."
Mercedes Zandwijken van de stichting Keti Koti is ook kritisch: "Het is gebruikelijk dat, als je excuses maakt, je met elkaar overeenkomt waar die excuses over moeten gaan. Als je niet een helder gezamenlijk beeld hebt, kunnen de excuses helemaal fout gaan."
Veel te laat
Volgens de Curaçaose schrijver Roland Colastica, ook één van de genodigden, komen excuses veel te laat. "Excuses had al op 1 juli 1863 moeten gebeuren. Dus 19 december is voor mij prima." Hij benadrukt wel dat excuses het begin moeten zijn 'van een nieuw tijdperk'.
Eerder maakten we deze video over het belang van het maken van excuses voor de rol die Nederland speelde in de slavenhandel: