Witte rook: coalitiepartijen sluiten akkoord over asielmaatregelen, geen noodwet
De coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB hebben een akkoord gesloten over asielmaatregelen. De door de PVV vurig gewenste noodwet is definitief van tafel, maar er komen wel andere strenge maatregelen op het gebied van asiel. De ministerraad moet de plannen ook nog goedkeuren.
De grootste kemphanen binnen de coalitie, PVV en NSC, werden het deze week al eens over een compromis over asielmaatregelen. VVD en BBB, die pas daarna aanschoven, hebben daar na urenlang overleg mee ingestemd. Het overleg begon om 16.00 uur, rond 00.30 uur meldde PVV-leider Geert Wilders op X dat de partijen eruit waren.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
De definitieve inhoud wordt vanochtend gepresenteerd na de ministerraad. Volgens bronnen van onze politieke redactie zijn de maatregelen nauwelijks aangepast, maar is wel afgesproken dat wetgeving tegelijkertijd wordt ingediend, om chaos met opvangplekken te voorkomen.
Bij het verlaten van het Catshuis wilde geen van de fractievoorzitters een inhoudelijke toelichting geven. Volgens VVD-leider Yesilgöz ligt 'er iets moois'. NSC-fractievoorzitter Van Vroonhoven zei na het urenlange overleg: "We zijn eruit en we kunnen weer even verder."
Bekijk hier hoe de partijleiders reageerden:
Eerder uitgelekt
In een concept-document dat RTL Nieuws heeft ingezien, staat dat asielvergunningen voor onbepaalde tijd worden afgeschaft, er komen grenscontroles vanaf eind november en tientallen extra cellen voor uitgeprocedeerde asielzoekers en illegalen.
Ook wordt gezinshereniging beperkt: nareizen door meerderjarige kinderen en ongehuwde partners wordt niet meer mogelijk. Veroordeelde asielzoekers kunnen gemakkelijker hun verblijfsstatus verliezen. Ook is het plan dat delen van Syrië veilig worden verklaard, zodat Syriërs zouden kunnen worden teruggestuurd. Het is nog onzeker of dit standhoudt bij de rechter.
Daarnaast wil de coalitie de spreidingswet snel afschaffen en krijgen gemeenten gèèn taakstelling meer om statushouders te huisvesten.
Wetgeving tegelijkertijd
Het definitieve pakket wordt later gepresenteerd na de ministerraad. Resultaat van een lange avond onderhandelen is de afspraak dat verschillende wetgeving tegelijkertijd wordt ingediend. Zo wordt de spreidingswet pas afgeschaft als ook instroombeperkende maatregelen ingaan.
De taakstelling om statushouders te huisvesten, wordt pas geschrapt als het kabinet de plannen af heeft voor de inrichting van zogenaamde 'doorstroomlocaties', dat zijn plekken waar statushouders tijdelijk kunnen verblijven.
Zo wil de coalitie voorkomen dat problemen ontstaan in gemeenten, met opvang en huisvesting.
De strengere maatregelen zijn een compromis. De PVV moet slikken dat het kabinet toch geen noodwet gaat invoeren. Die noodgreep, waarbij het kabinet kan ingrijpen zonder het parlement daarvoor vooraf om instemming te vragen, was onverteerbaar voor coalitiepartner NSC. Ook in de Eerste Kamer, die het kabinet naderhand wel om goedkeuring zou moeten vragen, was steun onzeker.
'Deal is opsteker voor partijloze Schoof en aderlating voor Wilders'
"Met deze deal is een coalitiecrisis, een kabinetscrisis afgewend", zegt politiek verslaggever Fons Lambie. "Dit is een opsteker voor premier Schoof, de partijloze premier zonder echte macht, heeft hij de regie op zich genomen en de partijen bij elkaar gebracht. Voor NSC, daar zat veel verzet tegen de noodwet, is het ook een opluchting: tijdelijk fractievoorzitter Van Vroonhoven heeft én het hoofdlijnenakkoord aangepast én de fractie bij elkaar gehouden – terwijl partijleider Omtzigt nog altijd ziek thuis zit. Tegelijkertijd zal de partij veel kritiek krijgen van de oppositie over de strenge maatregelen."
"Inhoudelijk is dit een aderlating voor Geert Wilders. Hij wilde die noodwet, maar die komt er niet. Hij kiest voor het compromis, voor het behoud van de coalitie."
"VVD en BBB waren veroordeeld tot een bijrol, voor de VVD is dat nog altijd wennen. Mede door vragen van de VVD over de juridische uitvoerbaarheid duurde het toch nog een aantal uren voordat de deal een feit was. Zo is bedongen dat maatregelen gelijktijdig worden ingevoerd, om te voorkomen dat gemeenten geconfronteerd worden met chaotische taferelen."
"Maar een deal in de coalitie betekent niet automatisch streng migratiebeleid. Het zit 'm in de uitvoering. Komt de wetgeving ongeschonden door de Eerste Kamer? Blijft het overeind bij de rechter? Er komt met deze deal nu veel druk te liggen bij asiel-minister Faber. Ze schoof niet aan bij deze gesprekken, als minister boekt ze weinig resultaat - verkeerde uitspraken, ligt overhoop met ambtenaren, gedoe in de Kamer. Om deze deal in wetgeving om te zetten, zal minister Faber alles op alles moeten zetten."