Sam wil nooit meer de verkeerde geboortedatum invullen: 'Het is een leugen'

"In mijn adoptiedossier staat geen enkele handtekening ter goedkeuring. Niet van mijn biologische moeder, en niet van de Nederlandse of Sri Lankaanse overheid. In hoeverre was er überhaupt toestemming om mij mee te nemen, heb ik me vaak afgevraagd. En toch werd ik door mijn adoptieouders in Colombo opgehaald en meegenomen naar hun huis in Hoorn.

Volgens mijn paspoort was ik toen drie jaar, maar feitelijk was ik een half jaar jonger. Van die tijd herinner ik me slechts flarden. Ik weet nog dat ik moest leren om met bestek te eten. In Sri Lanka was ik gewend om met mijn hand een bolletje van het voedsel te maken en het dan te eten. Nederland moet een grote cultuurshock voor mij zijn geweest."

"Mijn adoptie was nooit een geheim thuis. Logisch, want ik had natuurlijk een andere huidskleur dan mijn ouders en drie broers. Het was een complex gezin, aangezien twee van mijn broers gehandicapt waren en veel zorg nodig hadden. Veel aandacht voor mijn achtergrond was er niet. Ik wist niets van Sri Lanka, er werd niet veel over gepraat en we zijn er nooit meer als gezin samen naartoe geweest.

Het was thuis niet warm of gezellig, en voor mijn gevoel hoorde ik niet in het gezin. Ik was anders, ook op school. Want hoewel we in een groot huis woonden en er veel geld was, droeg ik oude kleren van mijn broers. Daarmee werd ik gepest, ik werd door andere kinderen opgewacht en in elkaar geslagen. Nergens was ik veilig: niet op school, maar ook niet thuis. Dat komt omdat ik vanaf een jonge leeftijd misbruikt werd door mijn adoptievader. Als kind zocht ik veiligheid door bij mijn ouders in bed te kruipen. Zodra mijn adoptiemoeder het bed verliet, zat mijn adoptievader aan mij. Het geheim van dat misbruik drukte toen zwaarder op mij dan mijn adoptie. Ik was bezig met overleven."

"Op mijn zeventiende werd ik het huis uitgezet. De situatie thuis was onhoudbaar, ik had knallende ruzies met mijn adoptievader. Ik stortte me op mijn studie orthopedagogiek vanuit een bewijsdrang. Mijn adoptievader zei altijd dat ik dom was, dus ik vond het heel belangrijk om diploma’s te halen en zelfstandig te zijn. Pas daarna kwam er ruimte om op zoek te gaan naar mijn biologische familie. Ik wilde graag weten wie ik was en waar ik vandaan kwam. Er ontbraken puzzelstukjes en ik wilde eindelijk weten wat mijn achtergrond was."

Alleen geboortenaam klopt

"Ik was in contact gekomen met Siri Silva, een Sri Lankaan die geadopteerde mensen helpt om hun familie te vinden. Aan hem gaf ik mijn adoptiepapieren die hij meenam naar Sri Lanka om voor mij op zoek te gaan. In januari 2005 was ik afgestudeerd en vertrok ik voor een half jaar naar Sri Lanka. De moeder van een goede vriendin van mij vergezelde mij de eerste weken van de reis. Ik ging vrijwilligerswerk doen als orthopedagoog in een weeshuis en wilde die maanden benutten om mijn familie te vinden.

Al meteen bij aankomst in Sri Lanka hoorde ik van Siri dat alle gegevens in mijn adoptiedossier waren vervalst – alleen mijn geboortenaam klopte. Het enige spoor dat we hadden, was een papiertje met een adres dat mijn biologische moeder aan mijn adoptiemoeder had gegeven. Ik gaf het aan Siri, die stomverbaasd zei dat hij daar om de hoek woonde. We reden die middag rond in het dorp, maar konden mijn moeder niet vinden."

"De volgende ochtend hoorde ik van mijn reisgenote dat Siri inmiddels meer informatie had gevonden. Het bleek dat mijn biologische moeder al was overleden. Mijn zoektocht kwam dus te laat. Ik barstte in huilen uit. Toen ik was gekalmeerd, hoorde ik dat er wel andere familieleden waren gevonden die mij graag wilden zien: mijn boer, zus, oma en een tante. Siri waarschuwde me ervoor dat ik kritisch moest zijn: iedereen zou iets van mij willen, want ik was de 'rijke Westerse'. Toen ik naar mijn familie werd gebracht en voor hun huisje stond terwijl het hele dorp toekeek, was ik dus afwachtend."

Schande voor de familie

"Mijn broer keek me argwanend aan en pakte mijn hand die hij nauwkeurig bekeek, tot hij vond wat hij zocht: een litteken op mijn vinger. 'Nangi', zei hij, oftewel: zusje. Blijkbaar had ik dat litteken opgelopen toen ik hem een keer hielp met het snijden van bamboe. Zijn reactie haalde al mijn twijfels weg. Mijn broer was namelijk ook kritisch naar mij toe, hij nam geen genoegen met 'zomaar' een Westerse zus als wandelende portemonnee. Het ging hem om mij, omdat hij vroeger ook veel voor mij had gezorgd. Voor hem was het erg traumatiserend geweest dat ik ineens weg was.

Het weerzien met mijn oma was ook bijzonder. Zij vertelde me wat meer over mijn adoptie: dat ik een buitenechtelijk kind was en dus een 'schande' voor de familie, aangezien in Sri Lanka alles draait om je reputatie. En van haar hoorde ik mijn echte geboortedatum: 17 december 1981 in plaats van 4 juli 1981. Nog steeds heb ik geen idee waarom er precies met die datum gefraudeerd is."

"Sindsdien vier ik mijn verjaardag maar op beide dagen. Ik stond er niet zo bij stil, tot het programma Zembla twee jaar geleden berichtte over adoptiefraude en Dilani Butink – ook afkomstig uit Sri Lanka – de staat aansprakelijk stelde voor de fouten rondom haar adoptie. Misschien gek, maar toen pas besefte ik dat het bij mij ook voor geen meter klopt. Ook bij mijn adoptie werd er bemiddeld door hetzelfde schimmige adoptiebureau als bij Dilani. En alleen al in mijn adoptiedossier staan drie verschillende geboortedata van mij, waarvan er niet één juist is of in mijn paspoort staat. Het rammelt aan alle kanten.

Samen met veertien andere geadopteerden ben ik bezig met een rechtszaak tegen de Nederlandse staat, die deze praktijken toestond – óók nadat er signalen kwamen dat het fout zat. Wij willen dat de staat de volledige verantwoordelijkheid neemt voor de frauduleuze praktijken. En wat ik het allerliefste zou willen, is dat ik mijn echte geboortedatum in mijn paspoort kan laten zetten. Op kosten van de staat, want het is een dure procedure. Bovendien vind ik niet dat ik daarvoor verantwoordelijk ben."

"De juiste geboortedatum in mijn paspoort zou mij zielsgelukkig maken. Dan hoef ik nooit meer een datum in te vullen die niet van mij is. Ik bén niet geboren op 4 juli, en toch moet ik dat overal invullen. Zeker een paar keer per maand. Ga maar eens na waarvoor je je geboortedatum allemaal nodig hebt: bij het boeken van vliegtickets, als je je inschrijft voor een nieuwsbrief, als je bij een webshop iets bestelt en ga zo maar door.

Of laatst bij de verzekering, toen ik stormschade had aan mijn schutting. Dat is heel naar, steeds word ik geconfronteerd met iets wat ik niet ben. Die datum is een leugen waarvoor ik zelf niet gekozen heb. De juiste datum officieel vastleggen betekent voor mij een stukje identiteit. Dan zou ik eindelijk mezelf zijn."

Nergens écht thuis

"Met mijn adoptiefamilie heb ik gebroken, maar met mijn biologische familie heb ik wel contact, net als met Siri die ik als familie beschouw. Nergens voel ik me écht thuis: niet in Sri Lanka maar ook niet in Nederland. Toch ben ik hier gelukkig. Ik heb een prachtige zoon, lieve vriend en fantastische vrienden.

Momenteel ben ik een boek aan het schrijven over mijn leven: 'Niet geboren op mijn verjaardag'. En ik ben succesvol ondernemer: met mijn pubquizbedrijf organiseer ik teamuitjes en teambuildingevents. Daarbij draait het om mensen in verbinding te krijgen met elkaar, dat is mijn drijfveer omdat ik zelf zo lang bang was om me te hechten aan mensen. Ondanks mijn roerige verleden ben ik een gezegend mens, ik zie mezelf als een succesverhaal. Je kunt alles worden wat je wilt en vooral jezelf, dat is mijn overtuiging."

Wil je geen aflevering van deze rubriek missen? Klik dan op de Nooit Meer-tag hieronder en vervolgens linksboven op 'Volgen'.

Nooit meer? 

Wil jij ook je verhaal kwijt en vertellen wat je 'nooit meer' wil meemaken, doen of juist laten? We zijn benieuwd naar jouw verhaal. Mail ons op weekendmagazine@rtl.nl