Van Dissel: 'Voorlopig nog geen coronamaatregelen nodig'

Dat zegt Jaap van Dissel van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Maar je zou je volgens hem wel aan de basismaatregelen moeten houden, zoals handen wassen en bij een positieve test in quarantaine gaan.

Druk op zorg beperkt

De 'thermometer' staat volgens Van Dissel op het laagste niveau. Met die thermometer houdt de overheid de stand van de epidemie in de gaten.

Het is de opvolger van de risiconiveaus. Als de thermometer op het laagste niveau staat, is de druk op de zorg en de samenleving beperkt en blijft dit voorlopig waarschijnlijk ook het geval.

Bewoners verpleeghuizen

Het aantal coronagevallen stijgt onder meer bij bewoners van verpleeghuizen. Het aantal opnames in ziekenhuizen stijgt ook, vooral onder ouderen, en dan met name ouderen die zich helemaal niet hebben laten vaccineren.

Ouderen kunnen sinds vorige week met voorrang een herhaalprik krijgen. Van Dissel noemt de periode nu 'het juiste moment' voor de nieuwe vaccinatieronde.

Veel mensen die nu positief testen, zijn al eerder besmet geweest met het coronavirus. Sinds de komst van de omikronvariant stijgt het percentage herinfecties, en nu is ruim een derde van alle positief geteste mensen opnieuw geïnfecteerd. De nieuwe besmettingen verlopen wel milder.

Ic-opnames

Uit de cijfers van Van Dissel blijkt ook dat iemand die een booster heeft gehad, 47 procent minder kans op een ziekenhuisopname heeft dan iemand die alleen de herhaalprik heeft gehad. Na de herhaalprik is er 22 procent minder kans om met een coronabesmetting in het ziekenhuis terecht te komen. 

De kans op een ic-opname is met een booster eveneens kleiner dan na een basisserie. Gezien de stijging van het aantal besmettingen onder vooral 70-plussers, is het een 'goed tijdstip om nu weer te gaan vaccineren', zei Van Dissel. Bij hen neemt het effect van de herhaalprik af.

Nederland zit nog niet in een stabiele, zogeheten 'endemische fase', zei Van Dissel. Er is nog steeds onzekerheid over de opkomst van nieuwe varianten en de mate van bescherming (immuniteit) die is opgebouwd.

'Kabinet onvoldoende voorbereid'

Mocht het aantal coronabesmettingen in het najaar en de winter ver oplopen, dan is het kabinet 'onvoldoende voorbereid op zwaardere scenario's', is de boodschap van Jolande Sap, voorzitter van het Maatschappelijk Impact Team, dat het kabinet moet adviseren over de gevolgen van coronamaatregelen voor de samenleving.

Tijdens een briefing in de Tweede Kamer waaraan ook Van Dissel meedeed, zei Sap onder meer dat het kabinet wel plannen heeft voor sectoren, maar niet voor 'mensen in kwetsbare posities', zoals jongeren en mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. "Het is essentieel dat de overheid zich daar alsnog op voorbereidt."

Ze adviseert ook om het coronatoegangsbewijs achter de hand te houden. "Dan is dit klaar als je het nodig hebt. We zijn terughoudend, want het toegangsbewijs is een inbreuk op rechten. Maar als de consequentie zou zijn dat anders een sector gesloten zou moeten worden, moet je dit in je gereedschapskist hebben om zorgvuldig te overwegen."

Maatregelen voor overheid zelf

De overheid bereidt zich volgens het MIT wel voor op maatregelen voor sectoren, zoals de horeca en het onderwijs, maar niet voor de overheid zelf, zodat 'essentiële diensten' kunnen blijven draaien. Sap denkt daarbij aan publieke dienstverlening.

Ook wil het MIT dat de overheid een maatschappelijk debat organiseert over 'belangrijke morele dilemma's, zoals de afweging tussen het acuut redden van levens en het beschermen van levenskwaliteit op de lange termijn'.