Sarah wil nooit meer in armoede leven: 'De schulden liepen op. Ik was lamgeslagen'
In deze wekelijkse rubriek vertellen mensen over iets dat zij 'nooit meer' willen meemaken, nooit meer willen doen of juist nooit meer willen laten. Deze week: nadat haar man ziek werd, kregen Sarah (41) en hij steeds meer betalingsachterstanden. Brieven werden niet meer geopend en de deurwaarders stonden op de stoep. Nu is Sarah eindelijk bijna schuldenvrij. "Toen we in de schuldsanering terechtkwamen, was ik ziek van opluchting."
"Het dieptepunt weet ik nog goed. Het had gesneeuwd en ik bracht de kinderen naar school in mijn katoenen zomerschoenen. Om mijn voeten had ik plastic boterhamzakjes gedaan, zodat ze niet nat zouden worden. Het besef dat ik geen nieuwe winterschoenen kon kopen, hakte er enorm in.
Ik voelde me tekort schieten naar onze twee zoons. Ik zie ze nog zitten op de bank: 'Mam, we hebben honger.' Dan krijgt eten kopen voor je kinderen voorrang, ook op het betalen van weer een rekening. Zelf sloeg ik eten weleens een dag over, of ik at de broodkorstjes die mijn zoontjes lieten liggen. Bizar, maar armoede verandert echt de manier waarop je denkt. Ik had nooit gedacht dat ik dit zou meemaken. Maar dat gebeurde toch. Ik ben nu bijna uit die ellende, en wil er nooit meer naar terug."
"Ons leven zag er heel anders uit, achttien jaar geleden. Dennis en ik hadden een fijn koophuis vlak bij het strand. Hij werkte met veel plezier op een veerpont. Ik was thuis met onze twee jonge zonen, maar was niet van plan om altijd huismoeder te blijven. Ik wilde investeren in mijn toekomst en begon met een studie communicatie. We waren niet rijk, maar hadden niets te klagen. Er was geld voor etentjes en cadeaus, en zag ik in de stad een leuke broek, dan kon ik die gewoon kopen.
Maar in 2003 kreeg Dennis steeds vaker last van hoofdpijn. Eerst dachten we dat het kwam door de uitlaatgassen op de veerboot, maar uit onderzoek bleken er geen afvalstoffen in zijn lichaam te zitten. Ook een MRI-scan liet niets geks zien. Maar toen zijn ogen daarna werden onderzocht, bleek Dennis slechts veertig procent zicht te hebben. Hij had een erfelijke oogziekte die vaker in zijn familie voorkomt. Een oogziekte die helaas tot blindheid leidt. Een jaar later zag hij nog maar dertien procent."
'Je bent goedgekeurd'
"Na achttien maanden in de ziektewet te hebben gezeten, kreeg hij een medische keuring om in aanmerking te komen voor een WAO-uitkering. Die keuring verliep bizar. Dennis kwam binnen, moest van de keuringsarts even bukken en zijn benen optrekken. 'Je bent goedgekeurd', zei de arts. Dennis zei verbaasd dat hij niet voor zijn rug kwam, maar voor zijn ogen. De arts geloofde dat niet en Dennis stond een paar minuten later weer vol ongeloof buiten."
"Omdat Dennis was goedgekeurd, kreeg hij geen bijstandsuitkering. Hij moest werken, kregen we te horen. En dus kreeg hij vacatures doorgestuurd, zoals voor vrachtwagenchauffeur. Levensgevaarlijk, met zijn slechte zicht. We verkochten ons mooie, geliefde huis zodat de overwaarde vrijkwam. Die verkoop voelde heel dubbel. Ik was blij dat er daardoor eindelijk weer wat geld was. Maar we lieten het plekje achter waar we ons gezin hadden gesticht en waar we hard voor hadden gewerkt. En dat was pijnlijk.
Dennis en ik besloten apart te gaan wonen zodat we beiden een bijstandsuitkering konden krijgen. Die kreeg ik gelukkig, ook werd mijn studiegeld betaald. Maar Dennis kreeg alsnog geen uitkering. De gemeente kon de uitkering niet toekennen omdat zij wél constateerden dat hij een ziekte had en dus bij het UWV moest zijn. En hij kon niet weer bij mij intrekken, want dan raakte ik mijn bijstand plus de studievergoeding kwijt. Het was om gek van te worden. Een tijdlang heb ik van mijn schamele inkomen de huur voor beide huizen betaald, maar dat was niet te doen. Dennis trok bij zijn ouders in, maar het kwaad was al geschied. Er waren veel meer kosten dan inkomen. Ik ben heel punctueel, mijn administratie was altijd op orde. Maar als er structureel te weinig geld binnenkomt, gaat het vroeg of laat mis."
'Ik kwam in een waas van pure paniek en stak mijn kop in het zand.'
"Tot 2008 lukte het ons redelijk om het hoofd boven water te houden. We schoven wat met de rekeningen: de ene maand betaalde ik die rekening en liet ik er eentje liggen, de andere maand probeerde ik dat gat op te vullen. Maar daarmee vulde ik gaten met gaten. Inmiddels waren Dennis en ik getrouwd en woonden we weer in hetzelfde huis, ook had ik een baan. Toch kwamen we niet rond.
Er kwamen deurwaarders aan de deur. De tv werd afgesloten. Die rekening bedroeg dertien euro, maar liep door een incassobureau op tot vijfhonderd euro. De schulden liepen op. En ik, die altijd zo nauwkeurig de boekhouding bijhield, klapte dicht. Ik kwam in een waas van pure paniek en stak mijn kop in het zand. Enveloppen met aanmaningen stopte ik ongeopend in een lade. Een mindset die totaal niet bij mij past, maar voor mijn gevoel kon ik niet anders. Ik was lamgeslagen."
"Door de schulden en het geldgebrek werd onze kring steeds kleiner. Mensen thuis ontvangen deed ik amper meer. Een pakje thee en koekjes kosten samen twee euro, maar dat is ook een brood. 'Laat die visite maar zitten', dacht ik toen. Veel vrienden haken dan af.
Ten einde raad meldde ik me bij de gemeente voor een schuldhulpplan. Daar werden we verwezen naar een bewindvoerder. Deze persoon zou onze vaste lasten betalen. De schrik was dan ook groot toen we na verloop van tijd een brief kregen waarin stond dat we binnen zes weken ons huis uit moesten wegens een huurachterstand. De huur was helemaal niet betaald, net als de energierekening en de ziektekostenverzekering. We waren opgelicht door onze bewindvoerder, hij had geen cent overgemaakt namens ons. Daar wisten wij niets van, omdat alle post – inclusief aanmaningen – naar hem gingen. Als volwassen vrouw heb ik toen aan mijn ouders geld voor de huur moeten vragen. Wat vond ik dat vreselijk."
'Dit is een wanhoopsdaad'
"En toen bleek ik zeven jaar geleden ook nog eens weer zwanger te zijn. De pil kon ik niet betalen, die kostte vier euro per maand en moest ik per drie maanden halen. Twaalf euro ten koste van het boodschappengeld: dat kon niet. Maar nu had ik ook geen geld voor luiers, flesjes en babyspullen. Ik was in paniek. Ten einde raad besloot ik het hogerop te zoeken. Ik opende op een dag de site van de gemeente. Daarop zag ik de wethouder Werk en Inkomen staan. Die moest ik hebben. Ik schreef haar in zeven kantjes ons verhaal, met als laatste zin: 'Dit is een wanhoopsdaad, wij willen leven.'
Vanaf dat moment ging het balletje rollen. De gemeente koppelde ons aan een betrouwbare bewindvoerder, ook werd onze administratie helemaal uitgezocht en op orde gebracht. En drie jaar geleden kwamen we dan eindelijk in de schuldsanering terecht. Voor sommige mensen is dat hun grootste nachtmerrie, maar ik was de eerste week juist ziek van opluchting. Ik wist dat er nu een eindpunt was, een licht aan het einde van de tunnel. We kregen leefgeld, en dat vond ik heerlijk overzichtelijk. Van dat leefgeld kwamen we makkelijk rond, want ik was het al gewend om heel zuinig aan te doen. Eindelijk kwam er rust in ons leven, daar had ik zo naar verlangd."
"Gelukkig is de relatie van Dennis en mij goed gebleven. We hebben veel stress gehad en veel stellen overleven dat niet. Maar ik ben optimistisch van aard, kan goed relativeren en Dennis en ik konden samen goed praten. Dat heeft ons geholpen. Plus: ik ben opgegroeid bij een alleenstaande moeder met weinig geld. Dat heeft me creatief en handig gemaakt. Een kapotte broek herstellen is voor mij geen probleem."
Niet laten weerhouden door schaamte of trots
"Natuurlijk had ik dingen anders kunnen doen. De grootste les die ik heb geleerd, is dat ik eerlijk moet zijn. Die tip wil ik anderen ook geven: wees eerlijk, ook tegen jezelf. Geef toe dat je iets niet kunt betalen en dat je hulp nodig hebt. Laat je niet weerhouden door schaamte of trots. Als je een rekening niet kunt betalen: trek aan de bel. Pak de telefoon en bel met de desbetreffende instantie. Vaak is er in overleg veel mogelijk. Grote bedrijven als woningbouwverenigingen of energiemaatschappijen boezemen mensen vaak angst in. Maar ook zij hebben mensen in dienst die meedenken als je betalingsproblemen hebt.
Over zeven weken zijn we schuldenvrij. Echt nooit meer in mijn leven wil ik weer in de financiële ellende terechtkomen. Daar ga ik keihard voor werken. Mijn spaarplan ligt al klaar, voor als ik straks weer geld opzij kan leggen. Ik zou zó graag eens voor het eerst in mijn leven op vakantie willen. Of gewoon buiten de deur een ijsje of kopje koffie halen zonder de muntjes te moeten tellen. Dat gevoel wil ik heel graag weer ervaren."
Wil je geen aflevering van deze rubriek missen? Klik dan op de Nooit Meer-tag hieronder en vervolgens linksboven op 'Volgen'.
Nooit meer?
Wil jij ook je verhaal kwijt en vertellen wat je 'nooit meer' wil meemaken, doen of juist laten? We zijn benieuwd naar jouw verhaal. Mail ons op weekendmagazine@rtl.nl