Annemarie viert nooit meer kerst met haar narcistische moeder: 'Ze hoort er niet meer bij'

"Er was geen opluchting toen ik zes jaar geleden het contact met mijn moeder verbrak, want er was nog altijd niets opgelost. Maar ik moest dit doen. Ik had rust nodig en die heb ik gevonden nu ik weet dat er geen nieuwe kwetsuren meer bij komen door haar toedoen. 

Het logische gevolg is dat ik opnieuw kerst vier zonder haar, en dat is prima. Innerlijke rust en emotionele veiligheid zijn veel belangrijker dan voldoen aan een plaatje. Ik mis mijn moeder niet tijdens de feestdagen. Kerst draait om liefde en is het feest van het licht. Daar hoort zij niet bij."

"De band met mijn moeder is altijd al slecht geweest. We hadden continu conflicten en als kind voelde ik me daar heel schuldig over. Die ruzies voelden onveilig, want iedereen heeft een existentiële behoefte om 'erbij' te horen en niet verstoten te worden. 

Mijn moeder vertelde iedereen wat een rotmeid ik was: 'Jij ook altijd, je kost me jaren van mijn leven!' Voor de buitenwereld was ze een heel leuke vrouw, vooral voor mannen. Andere vrouwen zag ze als bedreiging, inclusief ik, haar eigen dochter. Mijn broer was haar favoriet."

Verlengstuk van mijn moeder 

"Ik vermoed dat haar gedrag voortkomt uit haar jeugd. Ze komt uit een groot gezin waarin ze niet gezien of gehoord is. Ze heeft later besloten dat voortaan alle aandacht voor haar moest zijn. Ook die van mijn vader. Ze hield hem weg bij mij, ze kon het niet verdragen als hij mij een complimentje gaf of aardig voor mij was. Dat tolereerde ze niet. 

Mij zag ze nooit als eigen persoon, maar als verlengstuk van zichzelf. Een groot trauma was dat ze toen ik acht jaar was mijn haren door de kapper liet millimeteren. Ik was zo trots op mijn lange haar, nu had ik een rattenkop. Waarschijnlijk deed ze dit uit jaloezie en om haar macht te laten gelden."

"Op elk moment dat ik een eigen mening had of het niet klakkeloos met haar eens was, was het ruzie. Mijn copingmechanisme als kind was dat ik me grotendeels terugtrok. Ik vluchtte in mezelf, was een dromer met fantasieën over weglopen of zelfs zelfmoord.

Mijn eenzaamheid was groot want ik had niemand om hierover te praten. Mijn vader snapte mij. Hij zei: 'Ik was ook ooit als jij, maar dat ramde je moeder eruit.' Hij koos voor zijn vrouw, in alles. En ik leerde al jong dat ik teveel was en er niet toedeed."

"Ook als volwassene was ik extreem loyaal naar mijn moeder toe. Jarenlang had ik schuldgevoelens als ik weer eens ruzie met haar had, dan voelde ik me een slecht persoon. Elf jaar geleden overleed mijn vader. 

Twee jaar na zijn dood kreeg mijn moeder een nieuwe vriend en toen begon ze slecht te praten over mijn vader en hun huwelijk. Zo zei ze dat ze nooit echt verliefd op hem was geweest. Fijn dat je hem al die tijd gevangen hield in een liefdeloos huwelijk, dacht ik toen sarcastisch."

Autistische zoon

"In die tijd worstelde ik met mijn autistische zoon. Nadat ik van zijn vader was gescheiden, werd hij onhandelbaar. Daar leden zijn zus en ik erg onder. Op zijn achttiende werd hij uit huis geplaatst, een ongelooflijk verdrietige en pijnlijke beslissing. Hij werd korte tijd opgenomen in een kliniek en ging daarna begeleid wonen."

"Toen hij jarig was, organiseerde ik een klein feestje voor hem bij mij thuis. Onze kring is klein, voor mij was het erg belangrijk dat mijn familie er was. Mijn broer en schoonzus zouden komen, maar van mijn moeder hoorde ik alsmaar niets. 

Uiteindelijk reageerde ze met de mededeling dat haar vriend die dag moest biljarten, dus of zij al om negen uur ’s morgens konden komen? Zo vroeg zou mijn zoon er niet eens zijn, dit sloeg nergens op. Ik vroeg haar of ze echt niet gewoon een uurtje kon komen, later op de dag als iedereen er was. Geen reactie. Later hoorde ik dat ze mijn zoon had geappt dat ze wel een andere keer met hem ging lunchen. Ik flipte. Waarom nam ze niet de moeite om met mij te communiceren en besloot ze iets achter mijn rug om?"

"'Jij wilt mij niet begrijpen', kreeg ik toen van haar terug. Dit was de zoveelste afwijzing. Het was zo pijnlijk en ik wilde niet nog meer beschadigingen oplopen. Ik was er klaar mee en heb daarna niets meer van me laten horen. Mijn moeder deed hetzelfde. We hebben nu al zes jaar geen contact, ook toen ik vijftig werd bleef het stil vanuit haar kant."

Geen happy family

"Mijn broer en schoonzus kozen partij voor mijn moeder – uiteraard was zij in galop naar hen toegegaan om te klagen over mij en te laten zien hoe zielig zij was. 'Ik weet dat jij gelijk hebt, maar ma stopt niet. Dus ik kies voor mezelf, dan ben ik ervan af', zei mijn broer. Zo makkelijk. Maar ik ben niet eens boos op hem, ik weet waar dit vandaan komt. Een narcistische moeder heeft altijd een wit en een zwart schaap, hij lijdt net zo goed onder haar. Maar ik geef niet op om voor mijn waarheid te staan.

Al jaren vier ik kerst zonder mijn familie en daar heb ik vrede mee. Dat plaatje op reclames waarbij iedereen happy samen aan een mooie tafel zit, klopt bij veel mensen in de realiteit niet. Het móet allemaal leuk zijn, terwijl alle nare dynamieken dan aan het licht komen."

"De feestdagen zijn nooit leuk geweest in onze familie, ik ging er altijd al met een knoop in mijn maag naartoe. Toen mijn vader nog leefde vierde mijn moeder kerst het liefst met hem en vrienden in een duur kasteel. Ze had er al nooit iets mee om met haar kinderen te zijn."

Het beste komt nog

"Op kerstavond ga ik lekker uiteten met mijn dochter en haar partner, op tweede kerstdag komt mijn zoon eten met zijn vriendin. Ik heb verder geen afspraken staan, niets hoeven vind ik ook wel eens fijn. 

Waarschijnlijk ga ik lekker wandelen met mijn twee honden. Daar zit echt geen pijn of verdriet achter. Ik heb hard aan mezelf gewerkt en kan de hele wereld aan. Er is niets te verliezen, alleen toe te voegen. Ik heb er alle vertrouwen in dat voor mij het beste nog komt."

Wil je geen aflevering van deze rubriek missen? Klik dan op de Nooit Meer-tag hieronder en vervolgens linksboven op 'Volgen'.

Nooit meer? 

Wil jij ook je verhaal kwijt en vertellen wat je 'nooit meer' wil meemaken, doen of juist laten? We zijn benieuwd naar jouw verhaal. Mail ons op weekendmagazine@rtl.nl