Corona zo gewoon als griep? Spanje neemt voortouw, Nederland volgt nog niet
Had Spanje aan het begin van de coronapandemie nog één van de strengste lockdowns van Europa, nu wil het land net zo met het virus omgaan als met de gewone griep. Beleidsplannen liggen klaar en de eerste experimenten lopen al. Ook in Nederland worden plannen gemaakt voor een toekomst met corona.
Ondanks omikron shoppen in een overvolle winkelstraat, even naar de kapper voor een knipbeurt of een biertje drinken in de kroeg. Het kan in Spanje. Ondertussen wil het land ook een ommezwaai maken in het monitoren van corona, vergelijkbaar met hoe Spanje griepgolven in kaart brengt.
Niet meer apart registreren
Niet iedere coronabesmetting hoeft voortaan meer apart te worden geregistreerd. In plaats daarvan gaan Spaanse gezondheidscentra en ziekenhuizen het algemene verloop van een opleving van corona bijhouden. Mensen met lichte coronasymptomen hoeven ook niet meer altijd getest te worden. Het zijn plannen van de Spaanse regering voor een nieuwe omgang met het virus.
Als het aan de Spaanse premier Pedro Sánchez ligt, is het tijd om anders naar corona te kijken. "We moeten het verloop van Covid meer en meer gaan zien als een endemische ziekte", zei hij op de Spaanse radio. Sánchez denkt dat het punt bijna bereikt is om corona niet langer als pandemie te zien, maar als een terugkerende ziekte, die net als de griep keer op keer de kop opsteekt.
Beschermen van kwetsbaren
Een belangrijke beroepsvereniging van Spaanse medici is het daarmee eens: zij vinden dat Spanje zo snel mogelijk terug moet naar de tijd van voor de pandemie, 'zonder mondkapjes en sociale beperkingen'. De nadruk moet liggen op het beschermen van kwetsbaren, in plaats van pogingen om de circulatie van het virus door de gehele bevolking te stoppen.
"In Nederland gaat dit ook spelen, maar zover als in Spanje zijn we hier nog niet", zegt politiek verslaggever Fons Lambie. Het nieuwe kabinet komt eind deze maand met een lange termijnstrategie rond corona.
"Toch klinkt er ook wel iets vergelijkbaars door in de woorden van gezondheidsminister Ernst Kuipers: de impact van corona op de samenleving moet worden verkleind", zegt Lambie. "Er moet niet meer alleen naar de RIVM-modellen worden gekeken, maar misschien ook meer naar de economie. Hoe dan ook wil het kabinet breder gaan kijken, want het virus gaat niet meer weg."
Debat aanwakkeren
In Spanje hoopt premier Sánchez met zijn plannen ook in Europa een debat aan te wakkeren over een andere omgang met corona. Hij hoopt natuurlijk op bijval van zijn Europese collega’s, maar hij is niet afhankelijk van Brussel omdat de lidstaten zelf het eigen gezondheidsbeleid bepalen.
Toch is corona ook in Spanje nog niet voorbij. De omikronvariant grijpt daar net als in andere landen razendsnel om zich heen: de afgelopen veertien dagen werden meer dan 2700 besmettingen per 100 duizend inwoners geteld. Het aantal herbesmettingen – waarschijnlijk vooral veroorzaakt door omikron – was zelfs net zo hoog als het totaal aantal herbesmettingen tijdens de hele coronapandemie.
Sterfte stuk lager
De sterfte aan corona is wel een stuk lager dan aan het begin van de pandemie: toen liepen de sterftecijfers in Spanje op tot 13 procent. Dat is nu nog maar rond de 1 procent. Ook de Spaanse ic's liggen een stuk minder vol dan tijdens eerdere coronagolven die het land keihard troffen.
Ondanks de beperkte coronamaatregelen, staat ook Spanje nog deels op de rem. Wie er op vakantie gaat, wordt bij aankomst op de luchthaven gecontroleerd op een geldig coronapaspoort. En ook in de horeca wordt naar de QR-code gevraagd, terwijl het nachtleven grotendeels op slot zit. Zowel binnen als buiten geldt een mondkapjesplicht.
Zesde golf
Kritische Spaanse medici waarschuwen in een reactie op de plannen van Sánchez dat hij voorzichtig moet zijn. Premier Sánchez zegt de plannen niet gelijk te willen invoeren. In ieder geval niet eerder dan vóór het einde van de zesde golf, die haar hoogtepunt in Spanje nog niet heeft bereikt.