Geen man wil een vrouw met bipolaire stoornis, dacht Anita. Nu is ze getrouwd

"Ik was 21 jaar, student psychologie en kreeg een psychose", vertelt Anita. Ze was niet een hele wilde student, maar had wel afspraakjes. Maar de eerste keer dat ze haar gezicht na haar opname weer op de opleiding liet zien, reageerden haar medestudenten - sommige met wie ze goed bevriend was - niet positief.

'Wanneer vertel je het?'

"Iedereen wist dat ik was opgenomen. Zodra ze me zagen, liepen ze weg. Zo pijnlijk." Het was een wake-up call: mensen reageren negatief, vertel het niet te snel.

En daar zat ze niet veel later, in een café met Tim, een rechtenstudent. Er was een vonk. "Ik twijfelde: wanneer vertel je iemand die je leuk vindt dat je een psychose hebt gehad? De eerste date niet, ik stelde het uit. Na een paar dates dan?"

Ze raapte de moed bij elkaar en vertelde over haar psychose, maar ook wat de psychiater dacht dat ze had: schizofrenie. "Dat bleek achteraf niet te kloppen, maar dat wist ik toen nog niet."

'Dat viel mee'

Tim reageerde verbazingwekkend positief. "Goh, dacht ik. Dat viel eigenlijk best wel mee." Toch ging de relatie over. Niet vanwege haar stoornis, maar gewoon, omdat dat soms gebeurt. Tim was een goed begin. "Kennelijk was het in mijn hoofd meer beladen dan dat het voor een ander kan zijn."

Maar Anita kreeg nog een psychose, en nu een diagnose die meer bij haar symptomen past: een bipolaire stoornis. Een grote psychische kwetsbaarheid die zich uit in manische en depressieve periodes. Ze kon een terugval krijgen, en dat heeft uiteraard impact op je relatie.

"Het is lastig zo'n heftige diagnose aan mensen te vertellen die je pas net kent. In het begin schaamde ik me voor de waarheid. Maar ik voelde me ook schuldig als ik het niet vertelde, dat voelde als liegen."

Zin om te daten

Het duurde even voor Anita was opgekrabbeld na haar tweede psychose en een opname. Maar na een tijdje had ze zichzelf weer op de rit. Ze had een nieuwe, goedbetaalde baan als psycholoog. Ze zat lekker in haar vel en had weer zin om te daten.

"Ik ging internetdaten. Van een paar mannen hoorde ik niks meer nadat ik verteld had dat ik bipolair was. Ze belden niet meer terug of reageerden niet meer op appjes."

Hoe ouder, hoe eerlijker

Dat gold niet voor alle mannen. Veel van hen reageerden ook begripvol. Ze had een jaar een relatie. "Maar we waren beter als vrienden." Hoe ouder Anita werd, hoe sneller ze eerlijk werd. "Ik leerde mezelf steeds beter kennen en besloot ook vaker open te zijn."

Haar leeftijd had er ook mee te maken dat ze sneller de waarheid vertelde. Ze was inmiddels eind dertig, woonde in Amsterdam en wilde niet meer haar tijd verdoen met mannen die afhaakten zodra ze haar psychoses op tafel gooide.

Tinderdates

"Ik had twee keer een date via Tinder. De mannen reageerden heel begripvol. Ze kwamen allebei uit een relatie met een vrouw met psychische problemen. De ene man was twaalf jaar samen geweest met een vrouw met borderline en hevige stemmingswisselingen.

"Het was echt een aardige man en hij sprak liefdevol over zijn ex. Dan kan ik ook wel eerlijk zijn, dacht ik. Ik hoopte dat hij open stond voor mij. Hij reageerde begripvol, maar werd snel afstandelijker. Ik denk dat hij dacht: niet nog een probleemgeval. Nu even niet."

Tweede date

Anita is 41 als ze weer een afspraakje heeft. Ze ontmoette hem via datingssite Parship. "Na twintig jaar daten had ik niet heel veel hoop meer, maar ik had wel zin in een leuke middag." Ze bestelden een koffie, maar bleven maar praten. "We borrelden de hele avond."

Op de tweede date durfde Anita het al aan: "Het was puur intuïtief, ik had zo'n gevoel dat hij er wel oké mee was. En ik had al wat interviews gegeven. Als hij me gegoogled had, wist hij het al."

"'Hoe denk je over mensen met een psychische aandoening?' vroeg ik hem. Hij kende mensen met een psychische kwetsbaarheid die goed zijn hersteld. Ik bespeurde geen oordeel en vertelde mijn verhaal. Op de tweede date hadden we een heel warm gesprek. We zijn echt de diepte in gegaan."

'Niet raar dat je gespannen bent'

Haar partner is een rustige, stabiele man. Alle tijd dat ze samen zijn, is Anita ook stabiel. "Ik heb een boek geschreven over mijn kwetsbaarheid, dat komt straks uit en daar ben ik gespannen over. Als ik zeg dat ik bang ben dat dit een trigger kan zijn voor een manie, blijft hij nuchter: 'Elke schrijver is gespannen als een boek verschijnt, het is niet raar dat je gespannen bent', zei hij."

De fijne relatie draag bij aan Anita's stabiliteit. Ze is gelukkig. In 2019 vraagt hij haar ten huwelijk, in New York. "We wandelden op de Brooklyn Hights, de kade met uitzicht over Manhattan. Het was prachtig. En best emotioneel. In het vliegtuig keek ik de aflevering van Sex and the City waar Harry Charlotte ten huwelijk vroeg. Toen ik dat zag, wist ik dat ik ook wilde trouwen. Ik had geen idee dat ik 24 uur later verloofd zou zijn."