Oxycodon gevaarlijk? Vier vragen en antwoorden
Uit nieuw Nederlands onderzoek blijkt dat het aantal doden en ziekenhuisopnames door het gebruik van zware pijnstillers zoals oxycodon, stijgt. Het gebruik van dit medicijn ligt al een tijdje onder vuur, maar hoe gevaarlijk is het eigenlijk? Vier vragen en antwoorden aan Albert Dahan, die de doden en ziekenhuisopnames in Nederland onderzocht.
1. Hoe gevaarlijk is oxycodon eigenlijk?
"Oxycodon is een morfineachtige pijnstiller, een opioïde. Maar naast het gewilde effect van pijnstilling heeft het ook veel bijwerkingen. Denk bijvoorbeeld aan onschuldige bijwerkingen als misselijkheid, obstipatie en duizeligheid. Maar er zijn ook ernstigere bijwerkingen zoals kans op verslaving bij langdurig gebruik of vermindering van de ademhaling. Ook kan bij een te hoge dosis sufheid optreden.
Een vertraagde ademhaling kan ervoor zorgen dat mensen buiten bewustzijn raken of zelfs overlijden. Het komt vaak voor bij mensen die naast de oxycodon ook alcohol of slaapmiddelen gebruiken. We weten ook dat mensen met slaapapneu een hoger risico hebben. Er zijn daarnaast aanwijzingen dat de combinatie met antidepressiva en antipsychotica de kans op problemen verhoogt.
Verder zal bijna iedereen die oxycodon langdurig gebruikt moeite hebben met het stoppen door het optreden van ontwenningsverschijnselen. Mensen moeten daarom de oxycodon langzaam afbouwen in samenspraak met de behandelend arts. Het risico van verslaving is vooral aanwezig bij mensen die verslavingsgevoelig zijn, maar kan bij te lang gebruik ook bij veel andere mensen een probleem worden."
2. Als ik oxycodon gebruik, waar moet ik dan op letten?
"Je moet vooral in de gaten houden dat het werkt, dus dat de pijn afneemt. En dat je niet teveel last krijgt van bijwerkingen. Als je toch last krijgt van bijwerkingen, zoals sufheid of hoofdpijn door slechter ademen, neem dan contact op met de okter die de oxycodon heeft voorgeschreven. Ook als je merkt dat je eigenlijk niet meer zonder de oxycodon kan is het verstandig contact op te nemen met een arts.
Krijg je oxycodon voorgeschreven? Spreek dan met je dokter na een periode van 2-3 weken af om te bespreken hoe het gaat. Is de oxycodon effectief? Wat zijn de bijwerkingen? Zijn er alternatieve pijnstillers die ik kan gebruiken? Bij lang gebruik van oxycodon neemt bij veel mensen de effectiviteit af en kan de pijn zelfs toenemen. Ondanks dat is het vaak lastig te stoppen door de ontwenningsverschijnselen die dan optreden."
3. Als het zo gevaarlijk is, waarom krijg ik het dan toch voorgeschreven?
"Als je je houdt aan het voorschrift van de dokter en het neemt om de acute pijn die je hebt te bestrijden voor een beperkte periode zonder gebruik van slaapmiddelen of alcohol, dan is de kans op grote problemen klein. Belangrijk is dat je de oxycodon niet te lang gebruikt."
4. Hoe kan je voorkomen dat je verslaafd raakt aan oxycodon?
"Zorg dat je regelmatig contact hebt met de dokter die de oxycodon heeft voorgeschreven en bespreek de kans op verslaving. Neem de oxycodon alleen voor het bestrijden van acute hevige pijn, kankerpijn of pijn na een operatie. Bespreek ook de duur van de behandeling en de mogelijkheden die er zijn na de behandeling. In eerste instantie kan je een behandelduur van 2-3 weken afspreken waarna je samen met de dokter kijkt of er andere mogelijkheden zijn, of dat de pijn zodanig is afgenomen dat je nu zonder oxycodon verder kan en bijvoorbeeld alleen nog paracetamol nodig hebt."
