Na 2,5 jaar in de etalage moet industriereus Stork deze maand worden verkocht
Deze maand verwacht de Amerikaanse eigenaar de Nederlandse industriële gigant Stork eindelijk te verkopen. Stork (omzet 1,6 miljard euro, 17.000 werknemers) werd 2,5 jaar geleden in de etalage gezet, maar bleek tot nu toe aan de straatstenen niet te slijten. Gaat de verkoop nu echt rondkomen? En wat betekent dat voor de werkgelegenheid? "Werknemers maken zich zorgen."
Het worden spannende weken voor de duizenden werknemers van de industriële dienstverlener Stork, waarvan ruim 2000 in Nederland. Wie krijgt hun bedrijf straks in handen, nu het Texaanse bouw- en ingenieursconcern Fluor het afstoot? Of zal de verkoop opnieuw in het water vallen? En welke gevolgen zal het hebben voor de werkgelegenheid?
Industrieel erfgoed
De wortels van Stork gaan ver terug. Het bedrijf werd in 1868 in Hengelo opgericht, en speelde een belangrijke rol als machinebouwer in de Nederlandse industriële revolutie en de naoorlogse wederopbouw. In 2008 werd Stork van de beurs gehaald door het Britse private equityhuis Candover, en in de jaren daarna opgesplitst.
Het omvangrijke onderdeel dat onderhoud verricht aan industriële installaties zoals raffinaderijen en chemiefabrieken ging verder onder de naam Stork. Dat onderdeel werd in 2015 verkocht aan het Amerikaanse bouw- en ingenieursconcern Fluor.
Mislukking
Die overname draaide uit op een gigantische mislukking. Stork kampte met megaverliezen en toen ook het moederconcern in ernstige problemen kwam, zetten de Amerikanen het bedrijf begin 2021 weer in de etalage.
Sindsdien deed Fluor er alles aan om van Stork af te komen, maar zonder succes. Vorig jaar besloot het concern de Amerikaanse tak te houden, en verkocht het enkele kleine onderdelen. Maar de rest van Stork bleef een blok aan het been.
Nog niet verkocht
Eind februari beweerde Fluor dat de verkoop van Stork dan eindelijk in de eindfase was beland. Maar nog eens drie maanden later is het Nederlandse industriële erfgoed nog steeds niet verkocht.
Uit een niet eerder opgepikte passage in de presentatie die Fluor ter gelegenheid van de eerste kwartaalcijfers gaf, blijkt dat het concern zijn aandeelhouders vorige maand beloofde Stork in het tweede kwartaal - nu echt - te verkopen. Vandaag is het 1 juni: dat betekent dat de transactie deze maand rond moet komen.
Stork wil de beoogde verkoop desgevraagd niet toelichten, en verwijst voor een reactie naar het Amerikaanse hoofdkantoor dat nog niet reageerde op vragen. Ook directeur Taco de Haan is niet beschikbaar voor een commentaar.
Stork Europa
Wel is duidelijk dat de verkoop veruit het grootste deel van Stork betreft, maar niet alle resterende onderdelen. In de presentatie rept Fluor namelijk over 'finale verkooponderhandelingen' voor de bedrijfsonderdelen op het Europese vasteland.
De verkoop van de rest duurt nog langer. De bedrijfsonderdelen in het Verenigd Koninkrijk, waar komende week overigens wordt gestaakt voor een hoger loon, worden 'begin juni op de markt gebracht', zegt Fluor. En voor de verkoop van de Stork-bedrijven in Latijns-Amerika en het Midden-Oosten 'lopen gesprekken met geselecteerde kopers'.
Eerst zien
"Eerst zien, dan geloven", zegt vakbondsbestuurder Murat Sekercan van FNV Metaal inmiddels. "Ik heb al zo vaak gehoord dat de verkoop bijna rond was, dat ik het inmiddels niet meer helemaal geloof. Ik kan ook geen geloofwaardig verhaal meer aan mijn achterban vertellen."
Ook vakbond CNV klaagde eerder dit jaar in een bericht aan haar leden over het langdurige verkoopproces en het gebrek aan informatie.
Volgens Sekercan drukt de langdurige onzekerheid over de toekomst zwaar op de werknemers van Stork. "Vroeger was het een prachtig, succesvol Nederlands bedrijf, waarop medewerkers trots waren. Daar is weinig meer van over. Wij worden gebeld door onze leden die zich zorgen maken. Zij vragen zich af wat er met het bedrijf gaat gebeuren, of het misschien failliet gaat als de overname niet doorgaat, en of zij hun baan nog wel behouden."
Branchegenoot of investeerder
Als de overname van de Europese tak van Stork deze maand inderdaad rond komt, is het mede met het oog op de werkgelegenheid spannend welk type koper het bedrijf zal overnemen. Zal de industriereus net zoals in de periode 2008-2015 weer in handen komen van een private equitybedrijf? Of zal opnieuw een branchegenoot zoals Fluor zich over Stork ontfermen?
Vakbondsbestuurder Sekercan hoopt op het eerste. "Het zou het beste zijn als de koper van Stork een grote Europese speler is, die al actief is in Nederland, België en Duitsland. Dan kunnen ze synergievoordelen boeken, zoals sluiting van het hoofdkantoor en samenvoeging van dochterbedrijven."
Rampscenario
Sekercan verwacht dat zo'n koper kan innoveren en van Stork weer een succes kan maken. "Dat zal beter voor de werknemers uitpakken dan een overname door een durfkapitalist die het bedrijf leegzuigt. Dat is het rampscenario."
Sectoranalist Industrie Albert Jan Swart van ABN Amro, wiens opa overigens vroeger voor Stork werkte als ketelmaker, wijst erop dat de huidige marktomstandigheden wel uitdagend zijn voor een verkoop.
"Als gevolg van de gestegen rentes zijn overnames lastiger te financieren. En de Europese industrie heeft het door de hoge gasprijzen zwaar. De dip bij chemiebedrijven waarvoor Stork veel werkt, duurt lang en is zorgelijk. De productie daalde met dubbele cijfers."
Of Stork daardoor mogelijk eerder in handen komt van een branchegenoot of een private equitybedrijf, zegt Swart niet te kunnen voorspellen. "Dat soort zaken ligt best gevoelig, en blijft speculeren."
Technisch personeel
Over de gevolgen voor de werkgelegenheid maakt hij zich echter niet veel zorgen. "De arbeidsmarkt voor technisch personeel is krap. Er is ontzettend veel behoefte aan mensen voor de energietransitie, bijvoorbeeld bij de elektrificatie van de industrie of de installatie van zonnepanelen", aldus de analist.
"Als Stork wordt overgenomen door een koper die het personeel deels kan inzetten op groei- in plaats van krimpmarkten kan er best een mooie toekomst zijn. En als er toch een ontslagronde volgt, zullen de meeste mensen toch snel elders aan de slag kunnen."
Kansen
Ook sector banker Industrie Gert Jan Braam van ING ziet kansen. "De energie-intensieve basisindustrie zal belangrijk voor Nederland en Europa blijven, maar moet wel een enorme verduurzamingsslag maken wat betreft energie en grondstoffen. Daarvoor moeten veel nieuwe installaties gebouwd, aangepast en onderhouden worden. Daar liggen kansen voor bedrijven als Stork."
Daarvoor is het volgens Braam onder meer van belang dat Stork in handen komt van 'een bedrijf dat daar een visie op heeft, en daarin investeert'. Dat hoeft van de bankier overigens niet per se een branchegenoot van Stork te zijn, maar kan ook een private equityhuis zijn. "Er zijn ook strategische investeerders."