'Artificial Intelligence is net een digitale papegaai'
Moeten we de razendsnelle AI-ontwikkelingen beteugelen of niet? Hoe gebruikt een cybercrimineel deze technologie? En hoe kom jij dankzij AI efficiënter van A naar B met de NS? Presentator en AI-expert Remy Gieling bespreekt het met zijn gasten van deze week.
'Cybersessies AI' is het eerste programma in Nederland dat volledig in het teken staat van AI. Wekelijks nodigt Gieling deskundigen uit om met elkaar in te zoomen op belangrijke thema's. Met in deze uitzending het laatste AI-nieuws, praktische tips, uitleg over generatieve AI en een reportage over hoe de NS de technologie inzet.
De gasten van deze week zijn: Gina Doekhie (cybercrimespecialist en digitaal detective), Daniël Verlaan (techverslaggever RTL Nieuws) en sidekick Eva de Mol (techinvesteerder en co-founder CapitalT).
In deze uitzending onder andere het nieuws van TNO over AI in de strijd tegen cyberaanvallen, uitleg over hoe generatieve AI, zoals ChatGPT werkt, en een reportage hoe de NS AI inzet.
Kijk de uitzending hier terug
Remy Gieling over generatieve AI
Gieling is één van dé AI-experts van ons land. Al jaren houdt hij de technologische ontwikkelingen nauwlettend in de gaten. Als er iemand in jip-en-janneketaal kan uitleggen wat generatieve AI nu precies inhoudt, dan is het deze enthousiaste kenner wel. "Tot twee à drie jaar geleden waren AI-technologieën alleen in staat om bestaande informatie te analyseren en daar een voorspelling op los te laten. Neem als voorbeeld dat je als bedrijf wilt weten hoe groot de kans is dat een bepaalde klant volgende maand opzegt. Met de komst van generatieve AI zijn systemen niet alleen in staat om informatie te analyseren, maar ook om het zelf te creëren: van teksten uittypen tot het maken van afbeeldingen, video's en deepfakes."
Volgens de AI-expert is dit een grote verandering. "Een taalmodel als ChatGPT stelt ons in staat om AI allerlei communicatietaken te geven die voorheen uitsluitend door mensen konden worden uitgevoerd. Gesprekken samenvatten, campagnes bedenken, huiswerk maken of social posts schrijven - je kunt het zo gek niet bedenken of alles wat met taalkundige communicatie heeft te maken, kun je door generatieve AI laten oppakken."
Gieling stelt dat de technologie af en toe net een toverdoos lijkt waar je een opdracht ingooit en er een antwoord komt uitrollen. "Maar dat is het absoluut niet", benadrukt hij. "Alle AI die er in de wereld is - van de autopilot tot systemen die kentekens herkennen - is op wiskunde en statistiek gebaseerd. Hetzelfde geldt voor taalmodellen."
Hij legt uit dat eigenlijk alles wat op het internet is gepubliceerd door de AI-systemen zijn gehaald, en dit samen met een enorme rekenkracht tot een geavanceerd voorspelmodel heeft geleid. "Met meer dan een triljard radartjes kan de AI-technologie, op basis van wat wij mensen normaal gesproken op die plek zouden zeggen, het volgende woord voorspellen. Eigenlijk is het net een digitale papegaai: het heeft leren schrijven als mens, maar tegelijkertijd heeft het geen flauw benul wat-ie aan het uitkramen is. Is dat erg? Alles behalve, want hij is wel kundig, vriendelijk, empathisch en creatief."
(N)ooit gedacht
Op de vraag of we jaren geleden hadden verwacht dat generatieve AI er zou komen, antwoordt Gieling: "Picasso kwam ooit met de quote: 'Computers are useless. They only give you the answers'. Vroeger werd altijd gedacht dat AI nooit in staat zou zijn om nieuwe informatie te kunnen creëren. Inmiddels zijn we hier op teruggekomen. En daarbij werd ook altijd gezegd dat computers geen empathie zouden kunnen tonen, maar ook dát blijkt een achterhaalde gedachte."
Ter illustratie haalt hij een onderzoek aan, waarbij patiënten werd gevraagd om hun klachten aan een algoritme of een menselijke arts te uiten. "Wat bleek? Het algoritme werd als altijd vriendelijk en meelevend beoordeeld. Dus ook in dit kader is generatieve AI heel kundig."
De AI-expert benadrukt dat dit pas het begin van het nut van generatieve AI is. "We zitten midden in het MS-DOS tijdperk voor taalmodellen. Momenteel moet je zelf proactief naar ChatGPT gaan en nadenken over wat je wilt vragen. Dit kost aardig veel denkkracht. Wat we in de komende jaren gaan zien, is dat de technologie straks in elk stukje software gaat zitten, en dus in steeds meer diensten en producten zal worden verwerkt. Iets wat ons in het dagelijkse leven en werk gaat helpen."
Uitvinder(s)
Omdat OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT, sinds eind 2022 zoveel in het nieuws is geweest, lijkt het voor velen of zij de uitvinder van generatieve AI is geweest. Volgens Gieling zit het iets genuanceerder in elkaar. "OpenAI is er het meest snel in geslaagd om de technologie naar het brede publiek te brengen, maar het fundament komt onder andere bij Google vandaan. In 2017 hebben zij met hun research paper 'Attention is All you Need' de basis geschreven. OpenAI is dus niet de bedenker geweest, maar wel één van de koplopers."
Toekomst van generatieve AI
De expert vertelt over de ambities van OpenAI. Wat blijkt? De Amerikaanse onderneming doet onderzoek naar en ontwikkelt producten op het gebied van AI. "OpenAI is een interessante partij om in de gaten te houden. Zij hebben namelijk als missie om het eerste bedrijf ter wereld te zijn dat Artificial General Intelligence lanceert. Dit houdt in dat het algoritme niet alleen in staat is om één taak uit te voeren, maar straks alles kan doen wat de mens kan en dan nog veel beter. Ze verwachten nog zo'n vijf tot tien jaar nodig te hebben, voordat deze vorm van AI realiteit is.”
Stoppen of doorpakken
Veel mensen zijn van mening dat AI ons leven zal verrijken, maar de club van mensen en zelfs landen die het liefst het ontwikkelen van AI wil stopzetten, is ook groot. Waar zit dat 'm in? "De groep die zich negatief over AI uitlaat, waarschuwt specifiek voor de komst van Artificial General Intelligence, de zogenoemde superintelligentie. Zij vragen zich af of dit soort systemen wel in lijn met de menselijke normen en waarden zouden zijn", aldus Gieling. "Als deze technologie er komt, dan spreken we wellicht over een systeem met een IQ van 1000 punten. In dat geval kunnen we lang niet altijd nagaan hoe zo'n systeem tot bepaalde gedachten komt met onder andere de kans op het verspreiden van desinformatie."
De AI-expert legt uit dat AI net een puzzel is, waarbij elk stukje een aparte technologie is. Hij benadrukt dat de waarschuwing slechts voor een klein stukje van de AI-puzzel opgaat. "99% van AI is volledig ongevaarlijk, maar de tegenstanders waarschuwen specifiek voor de gevaren als de systemen nog veel slimmer worden. Het is niet uitgesloten dat het kan gebeuren, maar het is voorlopig nog wel toekomstmuziek.”
Wel of geen regelgeving
Of Gieling zelf bang is voor zo’n superintelligentie? "Technologie heeft altijd voors en tegens. Neem het internet. Het heeft ons veel gebracht, maar tegelijkertijd zorgt het ook voor veel online haat, phishing, scams en polarisatie. Ik ben van mening dat het belangrijk is dat er mondiale wetgeving rondom AI komt - omdat het te groots is om als Nederland alleen vat op te krijgen -, zodat bedrijven die zich met de ontwikkeling van de technologie van de toekomst bezighouden zich aan strenge regels moeten houden.” Gieling vergelijkt het met het vliegtuig. “In de basis is het iets gevaarlijks wat we in de loop der jaren op een verantwoorde manier hebben doorontwikkeld. Wat betreft AI moeten we waakzaam zijn voor de mogelijke gevaren, maar daar moet jij als individu zeker geen slapeloze nachten over hebben."
Toch deelt niet iedereen zijn mening omtrent het invoeren van mondiale wetgeving, zo blijkt uit de uitzending, waarin sidekick Eva de Mol het opvallende 'technomanifest' van één van 's werelds grootste investeerders, Marc Andreessen, over AI-regels aankaart. "Hij stelt dat we levens met AI kunnen redden en technologie het enige is wat ons als mensheid vooruit kan helpen. Hij noemt strenge AI-regels dan ook een vorm van moord."
Ook Doekhie voelt momenteel weinig voor wet- en regelgeving: "Andreessen gaat wel ver, maar ik ben het eens dat we nog niet ver genoeg met de AI-ontwikkelingen zijn. Veel grote bedrijven zijn ermee bezig, vaak met best simpele oplossingen. Ik ben van mening dat AI nog zoveel meer kan. Gaan we dat nu afremmen met regels, terwijl we zijn daar nog niet?"
De gasten gaan hier samen met Gieling over in discussie. Stof tot nadenken.
Cybersessies AI
RTL Z zendt zes weken lang in samenwerking met het non-profit initiatief Kickstart AI de serie 'Cybersessies AI' uit. Het programma waarin de positieve kanten van artificial intelligence worden belicht. Word bijgepraat over waar we in ons dagelijkse leven tegenwoordig al met AI te maken hebben, hoe bedrijven het kunnen inzetten om efficiënter te werk te gaan, en in hoeverre de angst voor AI gegrond is.
Cybersessies AI is elke vrijdag om 11:10 uur op RTL Z te zien.
